Kaszel to obronny odruch organizmu na skutek podrażnienia lub uszkodzenia receptorów kaszlowych – zakończeń nerwowych w gardle, krtani i tchawicy. Kaszel oczyszcza drogi oddechowe z wydzieliny, która utrudnia czystemu powietrzu dostęp do płuc. Gdy dziecko jest zdrowe, rzęski na powierzchni błony śluzowej oskrzeli przesuwają ją w stronę gardła i jest ona nieświadomie połykana. W czasie infekcji rzęski ulegają zniszczeniu, a wydzieliny jest więcej, więc musi być odkrztuszana. Najczęściej kaszel jest objawem infekcji dolnych lub górnych dróg oddechowych. Jest kaszel suchy, wilgotny i szczekający. Gdy dziecko obudzi się w nocy, kaszląc szczekająco, i na dodatek ma chrypkę i duszność, to znak, że zachorowało na podgłośniowe zapalenie krtani.
Kaszel u dziecka: Rodzaje i metody leczenia
Nie zawsze łatwo jest określić rodzaj kaszlu malucha. Poza tym u dzieci szybko się on zmienia (przechodzi np. z wilgotnego w suchy). Malca zawsze powinien osłuchać lekarz, bo kaszel może być objawem zapalenia płuc, krtani, krztuśca, a nawet gruźlicy. Gdy jest przewlekły, może oznaczać astmę, alergię, towarzyszy też biernemu paleniu.
1. Kaszel wilgotny. Polega na odkrztuszaniu śluzu spływającego po tylnej ścianie gardła. Zwykle oznacza, że przeziębienie weszło w następną fazę i to katar spływa na dolne drogi oddechowe. Lekarz zaleci podawanie syropów wykrztuśnych zawierających ambrosol lub acetylocysteinę. Można je dawać najpóźniej do godziny 16–17. Rano i 20 minut po syropie trzeba malcowi oklepać plecki. Dwulatkowi zaproponuj syrop z cebuli (posiekaną cebulę ułóż w słoiku, przekładając ją cukrem lub miodem). Staraj się, by dziecko dużo piło. Wilgotnego kaszlu nie wolno hamować, bo oczyszcza on drogi oddechowe ze śluzu. Małym dzieciom niełatwo pozbyć się wydzieliny, dlatego ją łykają, a potem wymiotują.
2. Kaszel suchy. Pojawia się na początku przeziębienia. Jest bardziej męczący. Dziecko nie może odkrztusić wydzieliny, a kaszląc, podrażnia gardło. Żeby maluch spokojnie zjadł lub przespał noc, po konsultacji z lekarzem podawaj mu syrop ziołowy łagodzący kaszel (np. prawoślazowy) albo hamujący odruch kaszlu, np. preparat z kodeiną. Nawilżaj powietrze i rób inhalacje. Aby ułatwić odkrztuszanie, niemowlęciu możesz podać do picia napar z siemienia lnianego, a starszemu dziecku – herbatkę z babki lancetowatej.
3. Kaszel szczekający. Gdy pojawia się w nocy, a maluch ma trudności z oddychaniem, zawiń go w koc i otwórz okno lub w upał lodówkę, by pooddychał chłodnym powietrzem przez 20–30 minut. Wezwij pogotowie. Uspokój dziecko – panika może wywołać skurcz krtani.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
