Masaż możemy wykonywać tylko w I i II stopniu choroby (wg Fontaine’a)
Celem stosowania masażu jest:
- Zmniejszenie dolegliwości podmiotowych
- Zwiększenie przepływu kapilarnego krwi
- Stworzenie korzystnych warunków dla powstania krążenia obocznego
- Doprowadzenie produktów przemiany materii
Faza I
Masaż klasyczny powłok brzusznych. Poprzez rozgrzanie okolicy brzucha i okolicy
lędźwiowej uzyskujemy odruchowe rozszerzenie naczyń w kończynach dolnych. Jeżeli przed masażem wykonywane były zabiegi rozgrzewające okolice brzucha i lędźwi możemy pominąć fazę I.1. Stosujemy postępowanie klasyczne wykorzystując: delikatne głaskania dosercowe i od sercowe, delikatne rozcierania, lekkie ugniatania podłużne i i delikatne uciski w miejscach poniżej i powyżej występowania zmian chorobowych. Może się okazać że już w stopniu I choroby nie można wykonywać rozcierań ze względu na zmiany troficzne skóry jak również ze względu na odczyn paradoksalny (obkurczanie się naczyń krwionośnych pod wpływem ich rozgrzania). W trakcie masażu można – jeśli nie sprawia to pacjentowi bólu – unieść kończynę powyżej poziomu celem ułatwienia odpływu żylnego.
2. Masaż segmentarny – stosujemy tylko w przypadkach, w których naczynia mają zdolność reagowania na bodźce.
Stopień II
1. Kontynuacja postępowania klasycznego ze st. I w dwóch fazach.
Faza I – jw.
Faza II – jw. Może się okazać że zastosowanie głaskań a nawet delikatnych ugniatań powoduje uszkodzenie skóry oraz odczyn paradoksalny. W takim przypadku masaż polega na wykonaniu tylko ucisków jednoczesnych.
2. M segmentarny – jw.
Uwaga! Może się okazać że techniki stosowane w m.s. będą powodowały pogorszenie st. zdrowia. W takim przypadku należy stosować wyłącznie postępowanie klasyczne.
MASAŻ W STŁUCZENIACH, UDERZENIACH, ZMIAŻDŻENIACH
Objawy:
- wylew, wynaczynienie krwi do tkanki,
- obrzęk,
- podwyższenie temperatury tkanek,
- bolesność okolicy stłuczonej,
- otarcie naskórka, przerwanie ciągłości skóry,
- ograniczenie ruchu w stawie
- przyspieszenie wchłaniania krwiaka,
- przeciwdziałanie przykurczom i zrostom łącznotkankowym,
- przyspieszenie usuwania obrzęku,
- przyspieszenie gojenia rany
- masaż konsensualny – okres ostry,
- drenaż limfatyczny,
- masaż klasyczny z zastosowaniem
- głaskania,
- rozcierania,
- ugniatania podłużnego,
- wibracji labilnej poprzecznej poniżej i powyżej miejsca urazu,
- opracowanie blizny
Objawy:
1. skręcenie 1 stopnia:
- rozciągnięcie i rozwłóknienie torebki stawowej,
- nieznaczny obrzęk,
- nieznaczna bolesność okołostawowa z upośledzeniem ruchomości
- naderwanie więzadeł, torebki stawowej i błony maziowej,
- obrzęk, bolesność i wylew krwawy,
- wysięk śródstawowy,
- ograniczenie ruchomości
- bolesność,
- krwiak z dużym obrzękiem,
- rozdarcie torebki stawowej z uszkodzeniem więzadeł,
- całkowite ograniczenie ruchomości
- całkowite uszkodzenie więzadeł i torebki stawowej,
- oderwanie przyczepów więzadła
- inne
- przyspieszenie wchłaniania wylewów,
- zapobieganie, zmniejszenie i likwidacja obrzęków,
- zapobieganie zrostom łącznotkankowym,
- przywracanie pełnej siły mięśni,
- przywracanie pełnego zakresu ruchu w stawie
- masaż konsensualny,
- drenaż limfatyczny po 48 h do wysokości skręconego stawu,
- masaż klasyczny z zastosowaniem:
- głaskania,
- rozcierania,
- ugniatania podłużnego,
- w późniejszym okresie rozcierania poprzecznego uszkodzonych przyczepów mięśni i tkanek wokół stawu,
- masaż segmentarny „ w chorobach mięśni, kości i stawów
Masaż w SM ma za zadanie pobudzenie krążenia krwi w obrębie mm. porażonych oraz obniżenie napięcia mm.
Zabiegi stosujemy w czasie reemisji, nie możemy doprowadzić do przegrzania tkanek, stosujemy masaż klasyczny bądź limfatyczny.
W m. klas. stosujemy: głaskania, powolne i głębokie rozcierania, ugniatania podłużne, ucisk jednoczesny.
Przy pierwszych zabiegu stosujemy połączenie dwóch pierwszych technik, jeśli postępowanie będzie wzmacniało spastykę to głaskanie łączymy z ugniataniem. Jeżeli zastosowanie głaskań i rozcierań nie zaobserwujemy wzmożenia spastyki przy kolejnych zabiegach dołączamy ugniatania podłużne i ucisk jednoczesny. Jeżeli w wyniku postępowania masażem nie będzie się obniżać spastyka mm. ale będzie się ona utrzymywała na takim samym poziomie to masaż należy kontynuować.
Choroba Parkinsona – Należy zwrócić uwagę na temperaturę pomieszczenia 23-24oC, ponieważ pacjenci są bardzo wrażliwi na zimno, na które reagują wzmożonym napięciem mięśniowym. Należy pamiętać by podczas masażu odsłaniać tylko jedną okolicę zabiegową. Cele takie jak w SM. Masaż klasyczny stosujemy zamiennie z drenażem limfatycznym
MASAŻ W USZKODZENIACH MIĘŚNI I ŚCIĘGIEN
Objawy:
- bolesność mięśnia,
- osłabienie czynności ruchowej,
- ból przy wykonywaniu czynności przeciwstawnej,
- wysięk śródmięśniowy lub obrzęk
- likwidacja wysięku zapalnego,
- zapobieganie zrostom i zgrubieniom w obrębie mięśni,
- zapobieganie ograniczeniom ruchomości w stawie na który działa uszkodzony mięsień.
- masaż konsensualny,
- drenaż limfatyczny ( w 1 tygodniu po urazie ),
- masaż klasyczny
- głaskanie,
- ugniatanie podłużne,
- wibracja poprzeczna okolicy poniżej zerwania mięśnia,
- po kilku zabiegach można wprowadzić rozcierania
Cel masażu:
- Usuwanie obrzęków
- Zapobieganie przykurczom
- Zapobieganie zanikom mm. (poprawa trofiki)
- Usprawnianie mm. podczas powrotu nerwu do sprawności
Nie stosujemy zabiegów
Okres kompensacji:
- Drenaż limfatyczny (w przypadku obrzęku)
- Masaż klasyczny
Rozpoczynamy od masażu b. delikatnego (pierwsze zab.), stopniowo zwiększamy siłę i czas trwania zabiegu.
Po pojawieniu się oznak regeneracji nerwu dołączamy opracowanie miejsca uszkodzenia.
Tkanki nie objęte porażeniem masujemy słabiej niż porażone, musimy bowiem pamiętać że mm. zdrowe zareaguję mocniej na bodźce niż mm. porażone.
Okres adaptacji:
Główny nacisk kładziemy na zwiększenie masy i siły mm. oraz uaktywnienie przepływu krwi przez mm. porażone. Włączamy ugniatania podłużne i poprzeczne. W miejscach oddalonych można stosować wszystkie techniki za wyjątkiem oklepywań
MASAŻ W ZAPARCIACH
1. masaż segmentarny
- wyszukujemy strefy segm. zmienione chorobowo
- opracowanie grzbietu
- opracowanie miednicy w pozycji leżącej i siedzącej.
- zstępnica w kierunku esicy
- poprzecznica w kierunku zstępnica do poprzecznicy i
- wstępnica w kierunku do poprzecznicy i zstępnicy
2. masaż klasyczny:
w zaparciach spastycznych uwzględniamy dwie fazy:
- rozluźniający masaż narządów jamy brzusznej
- „przepychanie mas kałowych”
- wyrównanie tonusu mm.(przygotowawcza)
- „przepychanie mas kałowych”
- energiczny masaż zwiększający nap. Mięśniówki ścian narządów wewn. jamy brzusznej.
Doszło do całkowitego lub częściowego przemieszczenia powierzchni stawowych względem siebie.
Objawy:
- zniekształcenie obrysu stawu
- napięcie skóry,
- ból,
- uszkodzenie tkanek miękkich,
- uszkodzenie naczyń, nerwów
- zniesieni ruchów biernych i czynnych,
- zaburzenia ukrwienia i czucia,
- wymuszone ustawienie kończyny
- zmniejszenie lub likwidacja bólu,
- zmniejszenie lub likwidacja obrzęku,
- ograniczenie wylewów krwawych, przyspieszenie ich wchłaniania,
- poprawa ukrwienia i odżywienia w obrębie stawu i tkanek miękkich,
- trzymanie siły mięśni, likwidowanie przykurczów,
- zachowanie lub powrót prawidłowej ruchomości stawów.
1. w okresie unieruchomienia
- masaż konsensualny,
- drenaż limfatyczny,
- masaż klasyczny części nie objętych unieruchomieniem ( rozcieranie i ugniatanie podłużne ),
- drenaż limfatyczny lub masaż klasyczny poprawiający trofikę,
- masaż klasyczny rozluźniający: głaskanie, rozcieranie, ugniatanie poprzeczne, delikatne oklepywanie, wibracja labilna podłużna, roztrząsanie
- masaż segmentarny „ w chorobach mięśni, kości i stawów „
Rwa kulszowa
Rwa kulszowa jest ostrym zespołem bólowym w okolicy lędźwiowej promieniującym do pośladka oraz do kończyny dolnej. Objawami, które bardzo często poprzedzają jego wystąpienie są:
- nawracające bóle okolicy lędzwiowo-krzyżowej występujące po wysiłku fizycznym lub po dłuższym staniu w pozycji pochylonej
- po pewnym czasie pojawia się ból, który utrzymuje sie przez kilka dni (jest to tzw. postrzał )
PAMIĘTAJ !!!
jeżeli odczuwasz podobne dolegliwości jak wymienione powyżej powinieneś jak najszybciej zgłosić się do lekarza neurologa. Dalszy przebieg choroby jest bowiem ciężki i bardzo bolesny.
- kolejny etap to bardzo silny ból, który występuje najczęściej po podniesieniu ciężkiego przedmiotu lub nagłym skręceniu tułowia. Obejmuje początkowo pośladek i udo, a stopniowo przechodzi także na podudzie. Ból nasila się przy próbie biernego uniesienia kończyny. Mogą wystąpić zaburzenia czucia na zewnętrznym brzegu stopy lub na paluchu (zależnie od miejsca uszkodzenia kręgosłupa) a niekiedy nawet niedowład mięsni prostujących stopę i paluch (tzw. rwa kulszowa porażenna)
- dolegliwości bólowe nasilają się przy takich czynnościach jak kaszel, śmiech czy defekacja
- zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa
- uszkodzenie krążków międzykręgowych (dyskopatia) w postaci wpuklenia lub wypadnięcia jądra miażdżystego (składowa krążka międzykręgowego) na wysokości L4-L5 (między 4 a 5 kręgiem lędźwiowym) oraz L5-S1
- zmiany zwyrodnieniowe stawów międzykręgowych
- pierwszą czynnością powinno być położenie się do łóżka ( najlepiej podłożyć pod materac deskę tak aby podłoże na którym leżymy było bardziej twarde)
- nogi powinny być zgięte w stawach biodrowych i kolanowych pod katem 90 stopni (jest to tzw. pozycja odbarczająca )
- należy ograniczyć do minimum ruchy tułowia (kręgosłup powinien być unieruchomiony np. przez gorset lędźwiowy)
- jeżeli ból jest bardzo silny, wówczas do momentu przybycia neurologa podąć lek przeciwbólowy (np. Pyralgina)
- zabiegiem łagodzącym ból jest nagrzewanie bolesnej okolicy (ale nie mogą to być okłady zbyt gorące)
- powinna być stosowana po ustąpieniu objawów choroby
- polega na systematycznym wykonywaniu zaleconych przez specjalistę ćwiczeń fizycznyc
h
Charakter ćwiczeń powinien być ustalony przez doświadczonego fizykoterapeutę.
Wykonywanie przypadkowych ćwiczeń bez konsultacji ze specjalistą może przynieść więcej szkody niż pożytku.
Wskazaniem do operacji są:
- często nawracające epizody rwy kulszowej
- dolegliwości utrzymujące się dłużej niż 2 miesiące pomimo specjalistycznego leczenia neurologicznego.
- narastające niedowłady (osłabienie, trudności w poruszaniu) kończyn
- zaburzenia czynności zwieraczy (nietrzymanie moczu lub stolca)
Materiał zaczerpnięty z
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
