Seneka

Życie Seneki

Urodził się w 4 roku p. n. e., zmarł w 65 roku n. e. Był rzymskim filozofem i członkiem senatu, pisał dialogi, satyry i tragedie. Syn Seneki Starszego, mówcy, który zapewnił synowi gruntowne wykształcenie z zakresu retoryki i filozofii. Po powrocie z wygnania został wychowawcą i doradcą cesarza Nerona i przez pewien czas konsulem rzymskim. Interesował go głównie stoicyzm, wiódł spokojne życie w izolacji od świata. Był jedną z osób zamieszanych w spisek Pizona i został zmuszony przez Nerona do popełnienia samobójstwa.

Pozostawił po sobie dzieła filozoficzne, przyrodniczo-geograficzne, poezje i tragedie przeznaczone do czytania. Najbardziej znane są „Dialogi” w 12 księgach i tragedie – „Medea”, „Agamemmnon”, „Edyp” czy „Herkules szalejący”. Jego twórczość wywarła duży wpływ na rozwój chrześcijaństwa, a także na późniejszych twórców w XVI i XVII wieku, m. in. Szekspira.

Filozofia

Stoicyzm to filozofia umiaru i dyscypliny, oparta na zasadzie kultywowania wewnętrznego szczęścia, będącego wynikiem wypełniania swoich obowiązków, życia zgodnie z zasadami i nie ulegania emocjom, a tych życie przysparza nam czasem w nadmiarze. Jest to postulat pogodzenia się z tym, co przychodzi do nas w życiu i uznanie tego biegu wydarzeń. Filozofia stoicka odcisnęła głębokie piętno na twórczości Seneki. Jego słowa przepełnia głęboka stoicka mądrość i poczucie moralności. Maksymy autorstwa Seneki są cytowane wyjątkowo często, nawet bez świadomości, kto jest ich autorem – co najlepiej świadczy o ich uniwersalnym wymiarze.

Cytaty

Największą popularnością cieszy się parę maksym Seneki, takich jak: „sztuka długotrwała, życie krótkie” (Ars longa, vita brevis), „jeśli chcesz być kochanym, kochaj sam” (Si vis amari, ama) „życie jest walką” (Vivere militare est), „człowiek jest istotą rozumną” (Rationale animal est homo) czy „przez ciernie do gwiazd” (Per aspera ad astra). Innymi interesującymi cytatami Seneki są:

„Musisz żyć dla innych, jeśli chcesz żyć z pożytkiem dla siebie” (Alteri vivas oportet, si vis tibi vivere)

„Nie śmierci się boimy, lecz myśli o śmierci” (Non mortem timemus, sed cogitationem mortis)

„Człowiek jest rzeczą świętą dla człowieka” (Homo sacra res homini)

„Wszelka sztuka jest naśladowaniem natury” (Omnis ars naturae imitatio est)

„Nikt nie jest dobry przez przypadek” (Nemo est casu bonus)