Twórczość z terytorium Indii obejmuje literaturę wedyjską, sanskrycką, w języku hindi, perskim, angielskim i w wielu innych. Najbardziej znanymi lub chociaż kojarzonymi z tym krajem tekstami są Wedy (w tym Rygweda) i sutry (w tym Jogasutra oraz niezwykle popularna Kamasutra), pisane w języku wedyjskim oraz jedne z największych dzieł literatury światowej – sanskryckie eposy Mahabharata (łącznie z Bhagawadgitą) i Ramajana.
Sławni obywatele Indii
Jednymi z najsławniejszych Hindusów w historii nowożytnych Indii byli Mahatma Ghandi (1869-1948) i Rabindranath Tagore.
Ghandi był działaczem społecznym i politycznym, filozofem propagującym pacyfizm i duchowym przywódcą Hindusów na drodze ku niepodległości. Niektóre z jego poglądów wzbudzały kontrowersje, słynął z ambiwalentnego stosunku do religii. Krytykował chrześcijaństwo, hinduizm i inne wyznania ale przez całe życie oddawał się wielu praktykom mających źródło w jego narodowej religii. Dziełem jego życia są między innymi sławne sentencje dotyczące Boga, pokoju i sytuacji na świecie.
„Oko za oko uczyni tylko cały świat ślepym.”
„Dobro i zło muszą istnieć obok siebie, a człowiek musi dokonywać wyboru.”
„Nie ma drogi do pokoju. To pokój jest drogą.”
„W życiu jest coś więcej do zrobienia niż tylko zwiększać jego tempo.”
„Bóg nigdy nie pojawia się jako osoba – zawsze jako czyn.”
Rabindranath Tagore (1861–1941) był pisarzem, pedagogiem, filozofem i malarzem, a także pierwszym indyjskim laureatem nagrody Nobla w 1913 roku. Jego pieśń została wybrana na hymn państwowy Indii. Oto przykładowe cytaty jego słów:
„Miłość – to niekończąca się tajemnica, bo nie ma żadnej rozsądnej przyczyny, która mogłaby ją wytłumaczyć.”
„Bóg szanuje mnie, gdy pracuję, ale kocha mnie, gdy śpiewam.”
„Każde dziecko jest dowodem, że Bóg nie znudził się człowiekiem, że nie uprzykrzyli Mu się jeszcze ludzie.”
„Spałem i śniłem, że życie jest radością. Obudziłem się i zobaczyłem, że życie jest służbą. Zacząłem służyć i zobaczyłem, że służba jest szczęściem.”
„Nie dlatego je kocham, że jest grzeczne, tylko dlatego, że jest moje.”
Jedną z najsławniejszych działaczek politycznych i myślicielek indyjskich oraz równie kontrowersyjną postacią była Indira Ghandi (1917–1984), dwukrotnie pełniąca funkcję premiera Indii. Padła ofiarą zamachu stanu. Kobieta obejmująca najwyższy urząd w patriarchalnym społeczeństwie była ewenementem. Jej najsławniejsze słowa to:
„Historia jest najlepszym nauczycielem, ale ma najgorszych uczniów.”
„Amerykanie nie powinni zawsze tak się denerwować, kiedy inne państwa mają poglądy odmienne od amerykańskich.”
„Jeżeli uważasz, że cały świat jest zły, przypomnij, że zawiera on w sobie także ludzi podobnych tobie.”
„Mieć trudne życie – to wielki przywilej.”
„Nie może być demokracji bez określonych reguł… Wolność nie znaczy, że można poruszać się po niewłaściwej stronie ulicy.”
Anonimowe przysłowia
W kulturze indyjskiej funkcjonuje również wiele anonimowych przysłów. Aforyzmy indyjskie są melodyjne i rytmiczne, co sprzyja ich zapamiętywaniu. Poniżej kilka przykładów mądrości i powiedzeń rodem z Indii:
„Człowiek wspaniały – daje nieproszony, przeciętny – gdy go proszą, podły – nie daje nigdy.”
„Powinno się chwalić nauczycieli w ich obecności; przyjaciół i krewnych, gdy są nieobecni; służbę, gdy robota skończona; synów – nigdy, a żony – po śmierci.”
„Zasługi i narzeczone szybko się starzeją.”
„Choćbyś węża długo chował, i tak ukąsi.”
„Chory oddaje cześć bóstwu, a stara kurtyzana oddaje się ascezie.”
„Człowiek bez wiedzy jest zwierzęciem.”
„Na stu ludzi znajdziesz jednego bohatera, na tysiąc – jednego mędrca.”
„Prawda jest jak kamień, nie rozpuszcza się w wodzie.”
„Siedź jak kotek, skacz jak tygrys.”
„Sława przypadnie wodzowi, nigdy żołnierzom.”