Jakie korzyści dają dziecku i jego rodzicom kontakty z babcią i dziadkiem?
Dla dziadków wnuk jest zawsze najpiękniejszy i najmądrzejszy. Wszystko potrafi wcześniej niż inne dzieci i oczywiście ma to po babci albo dziadku. Dziadkowie darzą swoje wnuki wielkim uczuciem i bezinteresowną miłością. Mają więcej czasu i cierpliwości, by godzinami bawić się z maluchem czy wielokrotnie opowiadać mu tę samą bajkę. Kontakt z najmłodszym pokoleniem wpływa na nich samych bardzo pozytywnie. Przede wszystkim mobilizuje do ciągłej aktywności życiowej.
Jak to jest, gdy babcia i dziadek mieszkają z nami pod jednym dachem?
Dziadkowie scalają pokolenia, są łącznikiem pomiędzy przeszłością rodziny a jej życiem obecnym. Wzajemna rodzinna pomoc w codziennych czynnościach, a zwłaszcza przy malutkim dziecku, jest nieoceniona. Jeśli nie zdążyłabyś wrócić z pracy, by przygotować obiad, to nie musisz się obawiać, że maluch będzie głodny, bo w domu są jeszcze babcia i dziadek. Istnieje jednak niebezpieczeństwo, że w takiej sytuacji możesz nadmiernie obarczyć swoich rodziców lub teściów opieką nad dzieckiem. Zwłaszcza jeśli ty i mąż jesteście mocno zaangażowani w pracę zawodową. Starsze pokolenie może służyć pomocą, ale to nie to samo, co wyręczanie rodziców w ich obowiązkach.
Dziadkowie nieustannie chcą zajmować się wnukiem. Czy to dobrze?
Zdarza się, że świeżo upieczeni dziadkowie wpadają w euforię z powodu przyjścia na świat wnuka. Zwłaszcza gdy jest pierwszy w rodzinie. Są w nim zakochani i zrobią wiele, by poświęcić mu jak najwięcej czasu i pomagać w opiece. Często nieproszeni wtrącają się we wszystkie sprawy z nim związane. Takie nadmierne wtrącanie się w życie młodych rodziców i ich dzieci często tuszuje lęk przed czuciem się bezużytecznym. A pojawienie się wnuków staje się szansą na nową aktywność i poczucie spełnienia się w kolejnej roli. W takich sytuacjach ustal z dziadkami terminy i częstotliwość wizyt oraz zasady zajmowania się maluchem.
Jeśli babcia mieszka daleko, jak pielęgnować taką miłość na odległość?
Osoby starsze boją się samotności. Tego, że nie są już potrzebne, że świat o nich zapomniał. Dobrze jest, jeżeli mogą od czasu do czasu służyć pomocą i doświadczeniem swoim dzieciom i wnukom. Staraj się utrzymywać z dziadkami bliski kontakt, nawet gdy mieszkają daleko. Maluchy wnoszą wiele optymizmu i radości w życie każdego człowieka. Dzwońcie, piszcie do siebie, odwiedzajcie się jak najczęściej, planujcie wspólne wyjazdy, np. na wakacje.
Czy to normalne, że babcia woli uniwersytet trzeciego wieku niż czas z wnukiem?
Nie powinnaś się dziwić ani obrażać, jeśli babcia i dziadek nie poświęcają się całkowicie opiece nad wnukami. Współcześni dziadkowie często sami jeszcze pracują. Mają prawo do spokoju, chcą cieszyć się resztą życia. Oni już wypełnili zadanie wychowania własnych dzieci. Nie oznacza to, że nie kochają wnucząt, ale potrzebują też czasu dla siebie. Nie wymagaj, by rezygnowali z ważnych dla siebie zajęć na rzecz zajmowania się wnukiem.
Dziadek krytykuje sposób, w jaki zajmuję się dzieckiem. Jak sobie z tym poradzić?
Dziadkowie chcą dla wnuka jak najlepiej, ale często wydaje im się, że lepiej od rodziców wiedzą, jak o niego zadbać. Ich poglądy mogą rozmijać się z twoimi. Zwykle konflikt pojawia się między mamą a babcią, która chciałaby dawne sposoby opieki stosować obecnie. Nie mów babci, że czasy się zmieniły lub się nie zna. Zapewnij, że posłuchasz jej rad, ale chciałabyś wychowywać dziecko po swojemu. Zastanów się, czy czasem nie warto skorzystać z doświadczeń starszego pokolenia. Ty stajesz przed wieloma problemami po raz pierwszy, a dziadkowie właściwie z wszystkim już mieli do czynienia.
Moi rodzice są w podeszłym wieku, czy udźwigną rolę babci i dziadka?
Czasem, gdy na świat przychodzi wnuczek, dziadkowie mają już swoje lata. Nie są tak sprawni fizycznie jak dawniej i mogą mieć tendencje do ograniczania ruchliwości dziecka, do przesadnej ostrożności. Ale ciepło i miłości, które wniosą w relacje z wnukiem i swoimi dziećmi, są jedyne w swoim rodzaju.
Konsultacja: Julita Wojciechowska, psycholog z Instytutu Psychologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
