Ważność szczegółów wynika z ich roli. Rolą istotnych szczegółów jest uzasadnienie, rozwinięcie, zilustrowanie, itp. konkretnej myśli przewodniej. Innymi słowy: szczegóły mają za zadnie pogłębić Twoją znajomość pewnej ogólnej informacji, którą jest ogólny sens danego fragmentu tekstu.
Każdy tekst posiada całą masę szczegółów. Niektóre nic nowego nie wnoszą do tematu i pełnią jedynie rolę wypełniaczy miejsca, podczas, gdy inne rozwijają myśl przewodnią i to właśnie na nich należy się skoncentrować.
Zważywszy na rolę, którą pełnią szczegóły, można łatwo się domyślić, iż mogą (ale wcale nie koniecznie muszą) one przybierać formę:
- przykładu;
- dowodu;
- mapy;
- wyjaśnienia;
- ilustracji, fotografii;
- itp.
Jak, więc łatwo zauważyć mnogość form tych szczegółów jest znaczna, co może wpływać ujemnie na naszą zdolność do ich rozpoznawania w tekście. Istotnym jest także fakt, iż w większości przypadków, to od indywidualnej oceny czytającego zależy, czy dany szczegół zostanie zaklasyfikowany jako ważny lub też totalnie nie ważny.
W tym celu warto stosować swoistą metodę ich oceny w oparciu o cel użytkowy, jakim jest wyjaśnienie myśli przewodniej. Jeśli dany szczegół niczego nie wyjaśnia, niczego nowego nie wnosi do tematu, to nie jest wart Twojej uwagi. Z kolei, jeśli dzięki niemu masz poczucie, że wreszcie zrozumiałeś, co autor danego tekstu ma na myśli w danym punkcie, to masz właśnie do czynienia z ważnym szczegółem, który może być także wart dokładnego zapamiętania.
Co zrobić w przypadku, kiedy w ogóle nie potrafisz znaleźć szczegółu wyjaśniającego sens danego fragmentu tekstu? Sformułuj własne wyjaśnienie danej myśli przewodniej. Jaką da Ci to korzyść? Takie stworzone przez samego siebie szczegóły będą o wiele bardziej zrozumiale i łatwiejsze do zapamiętania dla Ciebie, niż sformułowane przez kogoś innego.
Wyszukiwanie najważniejszych szczegółów
Może w tym celu pomóc sam autor czytanego tekstu. W jaki sposób? Auto może zostawić w swoim tekście coś na kształt wskazówek, które jednoznacznie wskazują na ważność pewnego fragmentu tekstu. Jakie mogą to być wskazówki? Ilekroć w tekście natkniesz się na fragmenty wyróżniające się od zwykłego tekstu, zwróć na nie szczególną uwagę. Przede wszystkim chodzi tutaj o:
- wszelkiego rodzaju tytuły;
- tekst pogrubiony, pisany kolorową czcionką, pisany wielkimi literami, kursywą;
- tekst w ramce;
- tekst oddzielony od normalnego tekstu (np. dużym odstępem, linią, itp.);
Istnieje także inna kategoria wskazówek w postaci określonych słów i sformułowań. I ponownie, ilekroć trafisz na jedno z poniższych wyrażeń, zwróć uwagę na występujący po nim tekst:
- „Na przykład”;
- „Doszliśmy do wniosku”;
- „Z drugiej strony”
- „Innymi słowy”
- „A więc”
- „W rezultacie”
- „Efektem tego jest”
- „W ten sposób uzyskujemy”
Jak dość łatwo zauważyć, wszystkie te wyrażenia zapowiadają pewną informację (to może być większa liczba szczegółów, podanie przykładów, omówienie danego zagadnienie, itp.), która wynika z poprzedzającego dane wyrażenie wywodu. Wymienione powyżej wyrażenia, to tylko mała część możliwych. Myślę, że – mniej więcej – wiesz teraz, na co zwracać uwagę w tekście.
