Kiedy stawiamy przecinek

Kiedy stawiamy przecinek
Niektórzy z nas mają doskonałe wyczucie językowe i bez problemu posługują się przecinkami. Jednak dla wielu osób interpunkcja jest wiedzą tajemną, której nawet nie próbują zgłębić. Tymczasem wystarczy poznać zasadnicze reguły dotyczące stosowania przecinków. Warto poprawnie się nimi posługiwać, ponieważ tekst pisany często stanowi naszą pierwszą autoprezentację.
/ 22.09.2016 10:39
Kiedy stawiamy przecinek

Przecinek stawiamy:

  • Między częściami zdań pojedynczych i złożonych współrzędnie przeciwstawnych ze spójnikami: a, ale, lecz, jednak, zaś, natomiast, atoli, wszelako, wszakże, np. Był zaniedbany, ale przystojny; Nie mówił wiele, lecz wszystkich obserwował;
  • W zdaniach pojedynczych i złożonych współrzędnie wynikowych ze spójnikami więc, zatem, tedy, to, toteż, np. Kupiła mięso świeże, więc na pewno smaczne, Nie miał wątpliwości, zatem mógł podjąć decyzję;
  • W zdaniach pojedynczych i złożonych współrzędnie synonimicznych ze spójnikami czyli, to, np. To był Marek, czyli jego brat; Był przebiegły, to znaczy umiał sobie w życiu poradzić;
  • W zdaniach złożonych współrzędnie, w których zdania składowe są połączone bez spójnika, np. Nie miał wyjścia, zabrał rzeczy, wyszedł z sali i poszedł na pociąg;
  • W zdaniach złożonych niewspółrzędnie między częścią podrzędną a nadrzędną, np. Jeśli to zrobisz, nie unikniesz kary.

Zobacz też: Poznaj metody radzenia sobie z ortografią

Trzeba pamiętać o tym, że w przypadku, kiedy zdanie podrzędne jest otoczone zdaniem nadrzędnym (np. Osoby, które się spóźniły, są proszone o wpisanie się na listę), należy postawić przecinek nie tylko przed zdaniem podrzędnym, lecz także po nim.

  • W wyliczeniach przed każdym kolejnym wyrazem, np. Uwielbiam sport, literaturę, informatykę, podróże;
  • Po wyrazach i wyrażeniach modalnych, stojących przed zdaniem, takich jak z drugiej strony, w rezultacie, co więcej, na szczęście, oczywiście, przypuszczalnie, przypadkowo, jakkolwiek, zresztą, niezależnie, jeśli są komentarzem do zdania, które rozpoczynają, np. W rezultacie, każdy z nich miał rację; Co więcej, nikt nie mógł dowieść, że pracodawca kłamie;
  • Po słowach wyrażających okrzyki i wykrzyknienia, np. ach, hej, halo, och, np. Ach, co to był za ślub!;
  • Oddzielamy nim wyrazy, których bezpośrednie sąsiedztwo mogłoby wpłynąć na nieprawidłową interpretację zdania, np. zdanie Jadł cukierki z galaretką, pistacjami, toffi, a także z czekoladą ma zupełnie inny sens niż to: Jadł cukierki z galaretką, pistacjami, a także z toffi i czekoladą, które sugeruje, że ostatni cukierek zawierał w sobie zarówno toffi, jak i czekoladę.

Zobacz też: Kiedy pisać H, a kiedy CH?

Jeśli nie wiemy, czy powinniśmy użyć przecinka między dwoma przymiotnikami, zawsze próbujmy je połączyć spójnikiem i. Gdy takie zdanie będzie miało sens (np. niezwykła i mrożąca krew w żyłach przygoda), to znaczy, że wstawienie przecinka jest uzasadnione. Jeśli natomiast będzie brzmiało niezręcznie (np. Mała i zdolna ośmiolatka) to znak, że przecinek jest tu zbędny (lepiej: Mała zdolna ośmiolatka).

Redakcja poleca

REKLAMA