Jeden z największych polskich poetów wieku XX, urodził się w Łodzi w rodzinie urzędnika bankowego. Tu spędził dzieciństwo i młodość, ukończył gimnazjum, zaczął pisać. Studiował w Warszawie. Jeszcze w latach uniwersyteckich debiutował wierszami na łamach czasopisma studenckiego. Młodzieńcze utwory przenika witalność,
uniesienia i zachwyty nad urodą świata, upojenie wolnością, wiosną, miłością i przyrodą. Poeta wprowadził do liryki prostego człowieka i jego codzienne sprawy.
Atmosferę euforii pierwszych lat niepodległości wyrażają tomy: Czyhanie na Boga (1918), Sokrates tańczący (1920), Siódma jesień (1922), Wierszy tom czwarty (1923). W 1918 r. zbliżył się Tuwim do młodych poetów, potem wspólnie z nimi założył grupę Skamander. Wkrótce potem entuzjazm poety zostaje zmącony przez polską rzeczywistość, sprzeczności społeczne i nędzę. Problemy te znajdują odbicie w jego poezji (np. wiersz Giełdziarze - ostry pamflet wymierzony we wszelkiego rodzaju szubrawców).
Gdy dokonano zamachu na prezydenta, pisze Tuwim wiersz Pogrzeb prezydenta Narutowicza, tchnący gniewem i nienawiścią do reakcyjnych sił odpowiedzialnych za zbrodnię. Żywe odczucie ludzkiej krzywdy, protest przeciw niedoli i biedzie znajdzie odbicie w wierszu Litania. Tomik Słowa we krwi (1926) wykazuje krytyczną postawę poety wobec istniejącej rzeczywistości.
Dalsze lata przynoszą coraz większe rozczarowania: walka klasowa, kryzys, bezrobocie, nędzę i wyzysk mas. Powstają następne tomy poezji: Rzecz czarnoleska (1929), Biblia cygańska (1933), Treść gorejąca (1936). Zawierają one krytykę mieszczaństwa, biurokracji, ministrów i żandarmów, pałkarzy i szpiclów. Satyra poety uderza w to gnijące od podstaw państwo burżuazyjne. Wiersz Do prostego człowieka tętni nienawiścią do kłamliwych haseł burżuazji i jest protestem przeciw wojnie. Po dojściu Hitlera do władzy poezja Tuwima odbija nastroje ogarniające kraj.
Zobacz też : Poglądy filozoficzne epoki
W wydanym w 1936 r. Balu w operze krytykuje poeta świat rządzącej Polską burżuazji i obszarnictwa, odsłania zgniliznę społeczną, obłudę i głupotę ludzi odpowiedzialnych za losy kraju. W latach poprzedzających wybuch drugiej wojny światowej Tuwim zagłębia się w zagadnienia języka i słowotwórstwa, powstają Słopiewne, fantazje i etiudy poetyckie, pełne bogactwa językowego i igraszek słownych. Wiele utworów z tego okresu odnosi się do wielkich tradycji polskiej literatury, do dziedzictwa Kochanowskiego, Mickiewicza, Norwida, Żeromskiego.
Wojna zagnała Tuwima do Paryża, potem Portugalii i Ameryki. W 1946 r. powrócił do kraju i osiadł w Warszawie. Na tułaczce powstały Kwiaty polskie, poemat dygresyjny będący wyrazem tęsknoty do ojczyzny, miłości polskiego nieba i krajobrazu.
Po wyzwoleniu w twórczości Tuwima pojawiają się nowe, radosne tony pochwały życia i entuzjazmu. Powstają takie liryki, jak Okrzyk, Do córki w Zakopanem, Spotkanie w roku 1952, Sztandar. W tym czasie poeta dokonuje wielu przekładów poezji rosyjskiej (Puszkina, Niekrasowa, Lermontowa, Majakowskiego). Umiera Tuwim w 1953 r. w Zakopanem.
Zobacz też : Leopold Staf - utwory wybrane
