Spis treści:
- Tyłozgięcie macicy – jak wygląda?
- Tyłozgięcie macicy – objawy
- Tyłozgięcie macicy a zajście w ciążę
- Tyłozgięcie macicy a ciąża
- Tyłozgięcie macicy a poród
- Tyłozgięcie macicy a okres
- Tyłozgięcie macicy a seks
- Diagnostyka i leczenie tyłozgięcia macicy
Macica to narząd żeńskiego układu rozrodczego znajdujący się za pęcherzem moczowym i przed odbytnicą. Kształtem przypomina gruszkę a jej wymiary to średnio 7x4 cm. Zadaniem macicy jest przede wszystkim przyjęcie zapłodnionej komórki jajowej, zapewnienie miejsca i wsparcia dla rozwoju płodu oraz jego wydanie na zewnątrz. Niektóre kobiety nie mają prawidłowo rozwiniętej macicy. Zdarzają się różne anomalie, jak np. macica z przegrodą albo podwójna macica. Do niedawna za patologię uważane było również tyłozgięcie macicy. Dzisiaj macicę tyłozgiętą uznaje się za wariant anatomiczny mieszczący się w normie.
Tyłozgięcie macicy – jak wygląda?
Zazwyczaj u kobiety macica jest lekko pochylona czy wygięta przeważnie do przodu w stronę pęcherza moczowego – jest to tzw. macica przodozgięta. Tyłozgięcie macicy to stan, w którym macica jest pochylona ku tyłowi – w stronę kręgosłupa. Niegdyś tyłozgięcie macicy uważane było za chorobę, później za stan patologiczny, obecnie uznaje się je za odchylenie, ale mieszczące się w normie. Macica na ogół jest skierowana ku przodowi. Tyłozgięcie macicy nie jest bardzo rzadkie, ponieważ dotyczy 20-25% kobiet.
Tyłozgięcie macicy jest zazwyczaj stanem wrodzonym. Może być następstwem chorób, takich jak guzy, endometrioza, mięśniaki, ale też operacji chirurgicznej. Do pochylenia macicy do tyłu dochodzi również w ciąży, kiedy rozciągnięte więzadła nie podtrzymują wystarczająco tego narządu. Po porodzie macica wraca do swojej pierwotnej pozycji lub pozostaje pochylona w stronę kręgosłupa.
Tyłozgięcie macicy – objawy
Tyłozgięcie macicy to przypadłość mieszcząca się w granicach normy i na ogół nie daje objawów. Czasami powoduje jednak:
- ból podczas stosunku lub dyskomfort (szczególnie w pozycji, gdy kobieta jest na górze),
- ból w obrębie miednicy,
- niewielkie nietrzymanie moczu,
- trudności z zajściem w ciążę,
- trudności z wkładaniem tamponu,
- bolesne i długie (ok. 7 dni) miesiączki,
- nieprzyjemne uczucie nacisku na pęcherz podczas stosunku płciowego,
- ból kręgosłupa w odcinku krzyżowym.
Tyłozgięcie macicy a zajście w ciążę
Zgięcie macicy ku tyłowi może utrudniać zajście w ciążę. Nie oznacza jednak, że kobieta jest bezpłodna. Warto wziąć pod uwagę zmianę pozycji seksualnych, by kobieta nie czuła żadnych dolegliwości podczas stosunku i cieszyła się zbliżeniem.
Choć tyłozgięcie macicy nie jest przeszkodą w zajściu w ciążę, to z pewnością nie jest też sprzymierzeńcem: w przypadku tyłozgięcia macicy plemniki mają nieznacznie dłuższą drogę do pokonania, aż dotrą do komórki jajowej.
Należy pamiętać, że niektóre stany (np. guzy albo mięśniaki macicy) powodujące tyłozgięcie macicy, mogą sprzyjać trudnościom w zajściu w ciążę.
Tyłozgięcie macicy a ciąża
Macica zwiększa swoją objętość i ok. 3 miesiąca ciąży przyjmie właściwą dla siebie pozycję, a kąt nachylenia trzonu zmieni się (po porodzie wróci na własne miejsce), więc wszystko powinno przebiegać pomyślnie.
U kobiet w ciąży tyłozgięcie macicy może czasami prowadzić do różnych dolegliwości, jak odczuwanie bólu lub nietrzymanie moczu. Jedną z groźnych możliwych konsekwencji tyłozgięcia macicy w czasie ciąży jest uwięźnięcie macicy. To rzadka przypadłość polegająca na zaklinowaniu macicy między kością krzyżową a spojeniem łonowym. Często prowadzi do odczuwania bólu podczas oddawania moczu. Uwięźnięcie macicy u ciężarnej z tyłozgięciem macicy wymaga zabiegu jej odprowadzenia i założenia specjalnego krążka.
Istnieje niewielkie ryzyko poronienia z powodu bardzo dużego tyłozgięcia macicy, zwłaszcza tak zwanego tyłozgięcia utrwalonego. W pierwszych miesiącach ciąży kobiety z tyłozgięciem macicy mogą też odczuwać większy ból w okolicach kręgosłupa – powinien on być jednak coraz łagodniejszy w miarę upływu czasu.
Tyłozgięcie macicy a poród
Tyłozgięcie macicy nie powinno mieć wpływu na poród i nie jest wskazaniem do cięcia cesarskiego. U niewielkiego procenta kobiet (mniej niż 10%), macica tyłozgięta po porodzie stanie się przodozgięta. U jeszcze mniejszego odsetka kobiet macica pierwotnie przodozgięta może stać się tyłozgięta – tak jednak dzieje się rzadko i jeżeli już, to zazwyczaj po cięciu cesarskim.
Dobra informacja jest taka, że mimo posiadania tyłozgięcia macicy większość kobiet nie rodzi przed terminem i notuje się mniej przypadków porodu przedwczesnego w tej grupie niż w ogólnej populacji.
Tyłozgięcie macicy a okres
W przypadku tyłozgięcia macicy miesiączka może być wydłużona. Co więcej, okres może być bardziej bolesny i może towarzyszyć mu silny ból w krzyżu.
Tyłozgięcie macicy a seks
Tyłozgięcie macicy może przyczynić się do bolesnych stosunków. Rozwiązaniem problemu jest zmiana pozycji na takie, które nie powodują dolegliwości.
Diagnostyka i leczenie tyłozgięcia macicy
Aby wykryć, czy macica jest pochylona do tyłu, należy wykonać badanie USG. Bardzo często o tyłozgięciu macicy kobieta dowiaduje się przypadkowo podczas rutynowego badania ginekologicznego. Diagnostyka może obejmować też inne testy, które będą ukierunkowane na możliwą przyczynę problemu.
Tyłozgięcie macicy, które nie jest związane z chorobą, nie powoduje dotkliwych objawów i jest tylko wariantem anatomicznym, nie wymaga leczenia. W innych przypadkach – np. gdy objawy są bardzo dokuczliwe – leczenie tyłozgięcia macicy może obejmować:
- usunięcie choroby podstawowej,
- ćwiczenia – w tym spanie na brzuchu oraz ćwiczenia mięśni Kegla,
- pessar – jest to specjalna wkładka z silikonu, która umożliwia przywrócenie macicy do właściwej pozycji,
- zabieg chirurgiczny.
Źródła:
M.A. Ameer i inni, Anatomy, Abdomen and Pelvis, Uterus, www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK470297,
A. Gasner, P.A. Aatsha, Physiology, Uterus, www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK557575,
R. Slama i inni, Uterine Incarceration: Rare Cause of Urinary Retention in Healthy Pregnant Patients,
www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4644058.
Treść artykuł została pierwotnie opublikowana 20.07.2015 przez Milenę Oszczepalińską.
Czytaj także:
Histeroskopia diagnostyczna i operacyjna: przebieg badania, wskazania do wziernikowania macicy
Cytologia – kiedy wykonać badanie i jak odczytać jego wynik?
Rektoskopia – wskazania, opis badania, powikłania, cena
USG jamy brzusznej – przygotowanie do USG jamy brzusznej
Łyżeczkowanie macicy - kiedy konieczne, przebieg i powikłania
Polip macicy - objawy, przyczyny, leczenie
