Spis treści:
- Czym jest paradontoza?
- Wczesne objawy paradontozy
- Jak leczyć pierwsze objawy paradontozy?
- Jak leczyć drugą fazę paradontozy?
- Jak leczyć zaawansowaną paradontozę?
- Paradontoza – leczenie domowe
Czym jest paradontoza?
Paradontoza to potoczne określenie zapalenia przyzębia, czyli tkanek odpowiadających za umocowanie zębów w dole zębowym (w tym: dziąseł, ozębnej, kości wyrostka zębodołowego czy cementu korzeniowego).
Początkowo parodontoza rozwija się po cichu albo daje tak niewielkie objawy, że chory nie udaje się z problemem do stomatologa. Z czasem dolegliwości się nasilają do tego stopnia, że prowadzą do uszkodzenia, a nawet utraty zębów.
Aby uniknąć paradontozy i jej konsekwencji, należy odpowiednio dbać o higienę jamy ustnej i w razie potrzeby leczyć zapalenie przyzębia jak najwcześniej. Niezbędne są więc regularne wizyty u stomatologa, który jest w stanie wcześnie wyłapać chorobę i rozpocząć leczenie. A jest to możliwe na każdym etapie choroby.
Choroby przyzębia są powszechną dolegliwością, występują aż u 90% Polaków, przy czym nasilają się po 35. roku życia.
Jakie są wczesne objawy paradontozy?
Paradontoza zaczyna się od drobnej infekcji i towarzyszącego jej stanu zapalnego. To efekt działania bakterii, które osadzają się na dziąsłach i zębach. Początkowo nie wywołują one żadnych wyraźnych objawów. Później mogą występować:
- nieświeży oddech,
- lekkie zaczerwienienie lub obrzęk dziąseł, a także ich krwawienie przy szczotkowaniu.
Dolegliwości zwykle same znikają i za jakiś czas znowu powracają.
Jak leczyć pierwsze objawy paradontozy?
Na wczesnym etapie choroba atakuje tkanki miękkie. Nie zdążyła jeszcze uszkodzić zębów. Leczenie wczesnych objawów obejmuje:
- Jeszcze dokładniejsza higiena jamy ustnej – dokładnie 2–3 razy dziennie szczotkuj zęby. Rób to nawet wtedy, gdy dziąsła są podrażnione czy krwawią (w takim wypadku sięgnij jednak po szczoteczkę z miękkim włosiem i pastę na paradontozę). Używaj też nitki dentystycznej i płynów do płukania ust. Dzięki nim oczyścisz i zdezynfekujesz również te miejsca, do których trudno dotrzeć szczoteczką.
- Usunięcie kamienia (skaling) i osadu – Kamień powstaje z resztek jedzenia i namnażających się w nich bakterii. Z początku jest niewidoczny. Później powoduje przebarwienia – zwłaszcza w szczelinach między zębami i w trudnej do obejrzenia części zębów (od środka jamy ustnej, tuż przy dziąsłach). Kamień może dokładnie usunąć jedynie dentysta lub higienistka. Aby zabieg był skuteczny, trzeba go zwykle powtarzać co 6 miesięcy.
- Ograniczenie używek – mocna kawa i herbata przyspieszają tworzenie się płytki nazębnej. Palenie papierosów dodatkowo osłabia dziąsła. Stają się one gorzej ukrwione, wolniej regenerują i są bardziej podatne na infekcje.
Jak leczyć drugą fazę paradontozy?
Jeżeli nie zahamujemy pierwszej fazy rozwoju paradontozy, choroba będzie się pogłębiać. Narastająca stale płytka nazębna, zacznie wchodzić w szczeliny między zębami i dziąsłami, coraz bardziej je poszerzając. To doprowadzi do powstania tzw. patologicznych kieszonek, w których gromadzi się i psuje jedzenie, nasilając stan zapalny.
Poza tym dziąsła będą się obniżać, odsłaniając zęby – będą widoczne ich szyjki, czyli części, których nie pokrywa już szkliwo. W końcu bakterie zyskają swobodny dostęp do korzeni i zaczną je uszkadzać. Na tym etapie paradontozy mogą dokuczać już nie tylko krwawienie z dziąseł i nieświeży oddech, ale także:
- nadwrażliwość zębów na ciepłe i zimne dania oraz napoje,
- ból i stany zapalne dziąseł.
Taki stan określa się jako mniej lub bardziej zaawansowane zapalenie przyzębia.
Leczenie paradontozy na tym etapie obejmuje:
- Stosowanie się do wyżej wymienionych metod z fazy pierwszej – do mycia stosuj pasty i płukanki, przeznaczone dla osób o nadwrażliwych zębach i cierpiących na paradontozę. Dostaniesz je w każdej aptece. Przy okazji możesz także kupić miniszczoteczki, przeznaczone specjalnie do czyszczenia przestrzeni międzyzębowych.
- Częstsze usuwanie kamienia u dentysty, początkowo nawet co 3 miesiące.
- Pomoc periodentologa, czyli stomatologa specjalizującego się w chorobach przyzębia. Jeśli nie masz możliwości leczenia u eksperta, regularnie odwiedzaj stomatologa i pilnie stosuj się do jego zaleceń. To ważne, bo do wyleczenia stanu zapalnego może być konieczne nie tylko usunięcie kamienia, ale także przyjmowanie antybiotyków lub użycie preparatów przyspieszających odbudowę uszkodzonych tkanek (lekarz aplikuje je bezpośrednio do dziąseł i na zęby).
Dentysta może też udzielić instruktażu, według którego należy masować dziąsła (to poprawi ich ukrwienie i regenerację). Jeżeli jednak okaże się, że powstały w nich głębokie kieszonki (przekraczające 6 mm), może być konieczne założenie szwów. Cały zabieg odbywa się w znieczuleniu miejscowym, a tkanki dość szybko się goją. Mimo to terapia prowadząca do całkowitego wyleczenia, może potrwać kilka miesięcy. Potem konieczne będą wizyty kontrolne (zwykle raz na pół roku).
Jak leczyć zaawansowaną paradontozę?
Przy zaawansowanej paradontozie, kamień wnika głęboko pod dziąsła, prowadząc do bardzo poważnego uszkodzenia przyzębia. Efektem tego są coraz większe kieszonki dziąsłowe (mogą mieć ok. 10 mm), niszczenie korzeni i kości, w których tkwią zęby. Do objawów występujących przy 1. i 2. fazie dochodzą kolejne:
- szyjki zębowe są na tyle odsłonięte, że zęby wydają się o wiele dłuższe niż kiedyś,
- zęby (nawet te bez próchnicy) zaczynają się chwiać i mogą same wypadać.
Nawet na tym etapie można i warto się leczyć. Leczenie zaawansowanej paradontozy jest skomplikowane. Jeśli kości nie zostały za bardzo uszkodzone, dentysta może zaproponować zrobienie kiretażu (usunie kamień również z korzeni, zabieg jest refundowany z NFZ). Może też zastosować szyny (nawet w ramach NFZ), dzięki którym zęby nie będą się chwiały. To daje czas potrzebny do odbudowy tkanek przyzębia i ponownego przyrośnięcia zębów do pomoc chirurga szczękowego, bo tylko operacyjnie można odbudować poważnie zniszczone kości i sprawić, aby zęby dobrze się z nimi zespoliły.
Warto walczyć o każdy ząb. Bardzo prawdopodobne, że na etapie zaawansowanej paradontozy nie uda się zachować wszystkich zębów, jednak nawet wtedy nie warto się poddawać, bo dzięki zębom, które pozostaną, można przygotować mocowanie dla protez czy mostków. Dzisiejsza stomatologia potrafi pomóc nawet w trudnej sytuacji.
Paradontoza – leczenie domowe
Leczenie paradontozy na każdym etapie powinno być prowadzone pod okiem stomatologa. Niektóre metody leczenia mogą być zastosowane wyłącznie w gabinecie lekarskim. To, co wspomagająco można zrobić w domu, to odpowiednia higiena zębów: regularne szczotkowanie, czyszczenie nicią dentystyczną, używanie płynów aseptycznych oraz pasty na parodontozę.
Jedną z domowych metod na parodontozę, jest płukanie jamy ustnej rozcieńczoną wodą utlenioną. Taki preparat będzie działał antyseptycznie i przeciwzapalnie.
Wspomagająco zadziałają również niektóre zioła. Zalecane są napary z szałwii oraz rumianku, które działają przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie. Należy płukać przestudzonym płynem usta.
Na podstawie artykułu z magazynu "Przyjaciółka"
Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 06.05.2013.
Więcej na temat zdrowia zębów:
Czy należy obawiać się paradontozy?
Parodontoza – jak leczyć choroby przyzębia?
Białe zęby jak u gwiazdy
Swędzenie zębów lub dziąseł – powody i postępowanie
Nadwrażliwość zębów – gdy zęby nie lubią lodów
Bolą cię zęby? Sprawdź, czy to nie sezonowa alergia!
Jak leczyć paradontozę - sposoby leczenia zapalenia dziąseł
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
