Symbol czterech żywiołów
- skorupka - ziemia
- białko - woda
- żółtko - ogień
- przestrzeń na zaokrąglonym końcu między skorupką a białkiem - powietrze
Sprawdź świeżość
Najsmaczniejsze i najzdrowsze są jajka bardzo świeże. Po rozbiciu mają sprężyste białko, lśniące i wypukłe żółtko. Z upływem czasu białko spłaszcza się, a żółtko matowieje. Po 2-3 tygodniach białko rozlewa się, żółtko traci jednolitą barwę.
Bardzo świeże leży na dnie pojemnika z wodą.
Po 4 dniach lekko unosi się jednym końcem ku górze.
Natomiast niezbyt świeże wypływa.
Niezastąpione w kuchni
Są niezbędne do ciast i deserów, sosów, dań mącznych, potraw z mięs i ryb mielonych. Nadają im lekkość i zwartość. Do ciast i deserów uciera się żółtka z cukrem, a białka ubija się na pianę. Należy do tego używać naczyń fajansowych lub porcelanowych, bo w metalowych piana zabarwia się na siny kolor. Najszybciej ubijesz białko, gdy je przedtem schłodzisz. Żółtka do deserów ubijaj na parze, aby nie narażać się na zakażenie salmonellą, która ginie w wysokiej temperaturze.
Nie tylko kurze są smaczne
W kuchni używa się jaj kurzych, ale jadalne są również inne. Co prawda nie gotuje się ich na miękko, ale nadają się do celów kulinarnych.
- Strusie - dostępne już na naszym rynku. Większe od kurzego 10-15 razy, z grubą skorupą, można je smażyć.
- Indycze - nieco większe od kurzego, z brązowymi plamkami. Gotowane nadają się do sałatek.
- Gęsie - większe i bardziej tłuste od kurzych. Bardzo świeże można jeść gotowane lub smażone.
- Kacze - też trochę większe od kurzych. 1-3-dniowych można używać do wypieków
- Przepiórcze - małe, nakrapiane. Gotowane przyrządza się w galarecie, dodaje do sałatek, ozdabia półmiski.
Zalety i wady
Niewiele jest produktów równie bogatych w składniki odżywcze.
1 jajko
waga - ok. 6 dag
energia - 75 kcal
tłuszcz - 7 g
białko - 7 g
składniki mineralne: łatwo przyswajalne żelazo, wapń, fosfor
witaminy: wit. A, D i z grupy B
Są bardzo smaczne, ale nie należy jeść ich więcej niż 2-3 tygodniowo ze względu na obecność cholesterolu.
1 żółtko
cholesterol - aż 250 mg (dziennie nie powinno się dostarczać więcej niż 300 mg)
Ponadto działają kwasotwórczo, dlatego należy je łączyć z produktami zasadotwórczymi, np. warzywami.
Chińskie jajko tysiącletnie
Specjalistami w przyrządzaniu jajek są Chińczycy, a najbardziej znane jest jajo tysiącletnie. Najczęściej kacze, konserwuje się je 100 dni w mieszance wapna, soli, herbaty, popiołu, węgla drzewnego. Jest potem szarawe, w środku przezroczyste, niebieskozielone, ma smak ryby.
Warto wiedzieć
- Przed użyciem jajka wyszoruj, gdyż na skorupkach znajduje się dużo bakterii.
- Do ciast czy innych potraw wybijaj każde osobno na spodeczek. W ten sposób nie dodasz jajka nieświeżego.
- Kolor skorupki zależy od rasy niosek, w ciemnej skorupce bywa więc jasne żółtko.
- Barwa żółtka zależy od rodzaju karmy.
- Przechowuj w lodówce, ułóż je grubszym końcem do góry, tak żeby się nie stykały.
