Pieniądze dla każdej mamy, większe uprawnienia dla taty... Zmian w prawie jest mnóstwo. Oto najważniejsze z nich.
Każda mama na zasiłku
- Do tej pory zasiłek macierzyński przysługiwał mamie, która opłacała składki ubezpieczeniowe, w tym nieobowiązkowe chorobowe. Od stycznia zasiłek (tzw. świadczenie rodzicielskie) przysługuje osobom bezrobotnym zarejestrowanym, pracującym na podstawie umowy o dzieło lub zlecenie, rolnikom i studentom. Wynosi 1000 zł netto i będzie wypłacany przez pierwsze 12 miesięcy życia dziecka lub dłużej, gdy urodzi się więcej niż jedno dziecko (np. przy bliźniakach – 65 tygodni).
- Dodatkowy urlop macierzyński został "włączony" do urlopu rodzicielskiego, który wynosi teraz 32 tygodnie w przypadku urodzenia jednego dziecka lub 34 tygodnie np. przy bliźniakach. Urlop rodzicielski można wykorzystać jednorazowo lub w czterech częściach maksymalnie do ukończenia przez dziecko sześciu lat.
- Urlop wychowawczy przysługuje do ukończenia przez dziecko 6 lat (uprzednio 5).
- Tata dziecka może wykorzystać dwutygodniowy urlop ojcowski w ciągu 24 miesięcy życia dziecka. Ma też prawo go podzielić na dwie (tygodniowe) części.
- Jeśli wychowujesz dziecko w wieku do 14 lat, możesz wybrać, czy wolisz korzystać ze zwolnienia na nie w dniach (dwóch), czy w godzinach (16). Za ten czas zachowujesz prawo do wynagrodzenia.
- Nie stracisz już prawa do zasiłku rodzinnego, jeśli twój dochód przekracza ustawowe kryterium (674 zł lub 764 przy dziecku niepełnosprawnym). Teraz obowiązuje bowiem zasada "złotówka za złotówkę". Zgodnie z nią świadczenie będzie pomniejszone o kwotę, o jaką został przekroczony próg dochodowy.
- Rodziny z dziećmi mają otrzymać dodatek pieniężny w wysokości 500 zł. W najbiedniejszych, w których dochód na osobę nie przekracza 800 zł (1200 zł przy dziecku niepełnosprawnym), ma przysługiwać już na pierwsze dziecko. W pozostałych – na drugie i kolejne. Pieniądze będą wypłacane co miesiąc, do ukończenia przez dziecko 18 lat. Dodatek nie będzie przysługiwał m.in., jeśli dziecko jest nieletnie i wstąpiło w związek małżeński, lub przebywa w ośrodku wychowawczym.
E-zwolnienia
Poprzednio, kiedy dostawałaś od lekarza zwolnienie, kopię druku ZUS ZLA musiałaś w ciągu 7 dni dostarczyć do firmy. Teraz, gdy lekarz uzna, że nie możesz chodzić do pracy, wystawi elektroniczne zwolnienie (eZLA). Po wypełnieniu e-formularza zwolnienia, od razu trafi ono do ZUS, który przekaże je twojej firmie. Nie będziesz więc musiała się martwić, kto dostarczy zwolnienie pracodawcy, gdy ty nie będziesz mogła tego zrobić.
Zmiany w umowach
- Od lutego pracodawca będzie mógł zawrzeć z tobą tylko trzy umowy na czas określony. Łączny okres obowiązywania tych umów nie może trwać dłużej niż 33 miesiące. Kolejna umowa będzie automatycznie umową na czas nieokreślony.
- Zmieniają się też okresy wypowiedzenia umów na czas określony. Przy umowie na krócej niż pół roku, okres wypowiedzenia wynosi dwa tygodnie; przy umowie na pół roku i dłuższej – miesiąc, przy zatrudnieniu przez co najmniej trzy lata – 3 miesiące.
- Obecnie pracodawca ma obowiązek odprowadzać składki do ZUS od wszystkich umów zleceń do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę tj. 1850 zł. To oznacza, że jeśli twoje zarobki z umowy będą niższe, pracodawca będzie musiał zgłosić do ZUS drugą i kolejne umowy aż do osiągnięcia tej kwoty. Poprzednio wystarczyło, że zgłosił tylko pierwszą umowę, niezależnie od kwoty, na jaką opiewała.
Inne nowości
- Płaca minimalna nie może być niższa niż 1850 zł brutto.
- Początkujący kierowca przez 8 miesięcy od uzyskania prawa jazdy musi mieć przyklejony znaczek zielonego listka na przedniej i tylnej szybie auta.
- Teraz pielęgniarki i położne z tytułem magistra lub specjalisty będą miały prawo, po przeszkoleniu, samodzielnie wypisywać pewne leki (np. dwa antybiotyki) i zlecać część badań.
- Wątpliwości podatkowe na korzyść podatnika. Od nowego roku obowiązuje przepis w ordynacji podatkowej, zgodnie z którym, wątpliwości co do treści przepisów prawa podatkowego mają być rozstrzygane na korzyść podatnika.
- Od stycznia abonament za radio wynosi 7 zł miesięcznie, a za telewizję lub radio i telewizję – 22,70 zł miesięcznie.
Alicja Hass
autorka jest redaktorem Przyjaciółki i Pani Domu