Czym właściwie jest urlop rodzicielski?
To nowe uprawnienie, mające być udogodnieniem dla świeżo upieczonych rodziców (również adopcyjnych). Urlop rodzicielski może wziąć nie tylko matka, lecz także ojciec. Ustawa weszła w życie dnia 17 czerwca 2013 roku, zmiany dotyczące urlopów rodzicielskich zaczną obowiązywać od września 2013 roku.
Komu przysługuje urlop rodzicielski?
Nowa ustawa dotyczy tych pracowników, których dzieci urodziły się po 17 czerwca 2013 roku (albo którzy przyjęli dzieci na wychowanie właśnie po 17 czerwca). Dotyczy również tych osób, które w tym dniu przebywały już na dodatkowym lub podstawowym urlopie macierzyńskim, udzielonym na zasadach obowiązujących właśnie od dnia 17 czerwca 2013. Poza tym prawo do urlopu rodzicielskiego przysługuje także tym osobom, których pociechy przyszły na świat po 31 grudnia 2012 (jeśli do dnia 16 czerwca 2013 włącznie skończyły korzystać z dodatkowego urlopu macierzyńskiego).
Pani X urodziła córeczkę na początku stycznia 2013 roku. W czerwcu skończył się jej dodatkowy urlop macierzyński. Z tego powodu może skorzystać z nowego świadczenia – urlopu rodzicielskiego.
Warto nadmienić tutaj, że według nowych zasad, dodatkowy urlop macierzyński może wynosić obecnie 6 tygodni (w przypadku urodzenia jednego dziecka) lub 8 tygodni (w przypadku narodzin więcej niż jednej pociechy). To świadczenie zostało więc wydłużone o 2 tygodnie.
Dowiedz się: Urlop macierzyński w Polsce na tle Europy
Istotną zmianą jest fakt, że prawo do urlopu rodzicielskiego przysługuje teraz nie tylko rodzicom zatrudnionym na etatach, ale także rodzicom, którzy opłacają ubezpieczenia chorobowe, co będzie korzystne dla osób zatrudnionych na umowach zlecenia oraz prowadzących własne firmy.
Jaka jest długość urlopu rodzicielskiego?
Długość nowego urlopu rodzicielskiego wynosi w sumie 26 tygodni (udzielonych na oboje rodziców), nie jest to zależne od liczby narodzonych dzieci przy jednym porodzie. Świadczenia tego nie trzeba wykorzystywać w całości, czas trwania urlopu może zostać podzielony na części, które nie muszą być sobie równe. Części nie może być jednak więcej niż trzy, a żadna nie może być krótsza niż 8 tygodni.
Staż pracy i jej wymiar nie mają wpływu na długość urlopu.
Nowy urlop rodzicielski umożliwia rodzicom zamienianie się opieką nad dzieckiem. Pani Y urodziła syna 23 czerwca 2013 roku. Wspólnie z mężem postanowiła, że będą dzielić się urlopem rodzicielskim. W ramach tego świadczenia synem przez 8 tygodni będzie zajmować się pani X, następnie przez 8 tygodni z urlopu rodzicielskiego skorzysta pan X, po czym pani X ponownie zrezygnuje z pracy na 10 tygodni. Muszą pamiętać jednak o tym, aby części ich urlopów następowały bezpośrednio po sobie. Pani X wykorzysta więc 18 tygodni urlopu rodzicielskiego, a pan X 8, co razem daje ustawowe 26 tygodni.
Jeżeli oboje rodzice są zatrudnieni, w tym samym czasie z urlopu rodzicielskiego będzie mógł korzystać tylko jeden z uprawnionych pracowników.
Zobacz także: Urlop macierzyński w 2013 roku
Czy urlop rodzicielski można łączyć z pracą?
Urlop rodzicielski można łączyć z wykonywaniem obowiązków pracowniczych. Istnieją tutaj jednak dwie zasady – przebywając na urlopie rodzicielskim, pracę można wykonywać na ½ etatu. Musi to być praca wykonywana u tego samego pracodawcy, który udziela urlopu rodzicielskiego.
Jak skorzystać z urlopu rodzicielskiego?
Urlop rodzicielski to świadczenie, które jest udzielane na wniosek samego pracownika. Wniosek taki należy złożyć u pracodawcy, w terminie nie krótszym niż 14 dni przed rozpoczęciem urlopu.
Do samego wniosku należy dołączyć pisemne oświadczenie, w którym opisana jest sytuacja drugiego rodzica – np. brak zamiaru korzystania z urlopu rodzicielskiego (w okresie wskazanym we wniosku) przez drugiego z rodziców lub o okresie, w którym drugi rodzic ma zamiar skorzystać z tego świadczenia.
Sprawdź też: Wymiar urlopu macierzyńskiego
Od czego zależy wysokość zasiłku podczas urlopu rodzicielskiego?
Zgodnie z nowymi przepisami w czasie urlopu rodzicielskiego będzie przysługiwał zasiłek macierzyński.
Wysokość tego zasiłku w czasie trwania urlopu rodzicielskiego jest zależna od tego, kiedy pracownik złoży wniosek o urlop rodzicielski. Jeżeli na 14 dni przed planowana datą porodu zawiadomi swojego pracodawcę, że zamierza skorzystać z urlopu rodzicielskiego, wtedy zarówno w okresie trwania urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego otrzyma 80% podstawy zasiłku macierzyńskiego. Jeśli jednak uczyni to później, za urlop rodzicielski otrzyma jedynie 60% wynagrodzenia, ponieważ w czasie trwania urlopu macierzyńskiego wysokość wypłacanego zasiłku macierzyńskiego wyniosła 100 %.
Zajrzyj koniecznie: Dodatkowy urlop macierzyński
