Minimalne wynagrodzenie to określona przez prawo najniższa z możliwych płac, poniżej której nie można opłacać pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze godzin. Tryb i sposób jej ustalania określa ustawa z 10 października 2001 o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.
Zgodnie z zapisem ustawy, wysokość wynagrodzenia minimalnego proponuje Rada Ministrów, następnie propozycja omawiana jest na forum Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych, w którym udział biorą przedstawiciele związków zawodowych, organizacji pracodawców i rządu. Informację o ustalonej na dany rok wysokości płacy minimalnej ogłasza się w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, w drodze obwieszczenia Prezesa Rady Ministrów do 15 września każdego roku.
Odgórne ustalanie płacy minimalnej ma na celu ochronę pracownika przed konkurencją pracodawców w obniżaniu kosztów przez zaniżanie płac.
Jakie wynagrodzenie minimalne w 2012 roku?
Ustawa regulująca kwestię minimalnego wynagrodzenia gwarantuje coroczny wzrost wysokości najniższej pensji. Wzrost ten nie może być niższy niż prognozowany na dany rok wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych przyjętych do opracowana projektu ustawy budżetowej. Tak więc w 2012 roku minimalne wynagrodzenie wzrosło o 8,2% (z 1386 zł) w porównaniu z rokiem 2011 i wynosi 1500 zł. Przy standardowych kosztach uzyskania przychodu wynagrodzenie „na rękę” pracownika zatrudnionego na pełen etat wyniesie 1111,86 zł
Zobacz także: Kobieta i mężczyzna powinni mieć jednakowe wynagrodzenie
Podniesienie płacy minimalnej skutkuje wzrostem dodatków za pracę w porze nocnej. Zgodnie z kodeksem pracy ich wysokość wynosi 20% stawki godzinowej, która wynika z minimalnego wynagrodzenia za pracę. W 2012 r. dodatki za godzinę pracy nocnej wynoszą:
- w styczniu, lutym, maju i listopadzie - 1,79 zł;
- w kwietniu - 1,88 zł dla zatrudnionych od poniedziałku do piątku i 1,79 zł dla zatrudnionych od wtorku do soboty;
- w marcu, lipcu i sierpniu - 1,70 zł;
- w czerwcu i wrześniu - 1,88 zł;
- w październiku - 1,63 zł;
- w grudniu - 1,97 zł.
Z podniesieniem płacy minimalnej zmieniła się także wysokość:
- odpraw w przypadku zwolnień grupowych – wysokość odprawy nie będzie mogła przekraczać 15-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę, czyli 22 500 zł;
- wynagrodzenia za przestój – nie może być niże niż 1500 zł;
- minimalnej podstawy wymiaru zasiłku chorobowego – w przypadku osób zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy, wysokość podstawy wymiaru zasiłku chorobowego nie będzie mogła być niższa niż 1294,35 zł (1500 zł minus składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracownika, tj. 13,71%), a dla osób w pierwszym roku pracy podstawa ta nie będzie mogła być niższa niż 80% minimalnego wynagrodzenia, czyli 1035,48 zł (1500 zł x 80% minus składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracownika, tj. 13,71%);
Zobacz także: Jakie wynagrodzenie na chorobowym?
- odszkodowania za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu - wysokość nie będzie niższa niż 1500 zł;
- odszkodowania za rozwiązanie umowy o pracę przez pracownika na skutek mobbingu – kwota w wysokości nie niższej niż 1500 zł;
Zobacz także: Roszczenia pracownicy związane z mobbingiem
- kwoty wolnej od potrąceń przy potrącaniu sum egzekwowanych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne - 1500 zł minus składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz zaliczka na podatek x 100%;
- kwoty wolnej od potrąceń w przypadku potrącania kar pieniężnych - 1500 zł minus składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz zaliczka na podatek x 90%;
- kwoty wolnej przy potrącaniu zaliczek pieniężnych udzielanych pracownikowi - 1500 zł minus składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz zaliczka na podatek x 75%;
Wynagrodzenie minimalne za niepełny etat
W przypadku osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy wysokość minimalnego wynagrodzenia ustala się na podstawie liczby godzin pracy przypadających na dany miesiąc i nie może być to kwota niższa niż minimalne wynagrodzenie. Jedynie pracownik, który po raz pierwszy nawiązał stosunek pracy dostanie wynagrodzenie niższe niż płaca minimalna. Pracodawca może wypłacić mu 80% minimalnego wynagrodzenia przez pierwszy rok pracy.
Zobacz także: Okres wypowiedzenia umów o pracę - sprawdź jaki ci przysługuje