Jak wykształcone są Polki?

Ostatnie lata to zarówno rozkwit działalności stowarzyszeń pozarządowych, jak i zmiany w podejściu do edukacji czy pracy osób niepełnosprawnych intelektualnie
Z badań wynika, że w ciągu ostatnich lat nastąpiły istotne zmiany w hierarchii wartości kobiet. Wykształcenie i kariera zawodowa osiągnęły znaczenie priorytetowe. Przedstawiamy najnowszy raport o wykształceniu Polek.
/ 13.07.2011 12:01
Ostatnie lata to zarówno rozkwit działalności stowarzyszeń pozarządowych, jak i zmiany w podejściu do edukacji czy pracy osób niepełnosprawnych intelektualnie

Kobiety uzyskały pełny dostęp do edukacji dopiero na przełomie XIX i XX wieku, po wielu latach starań. Na przestrzeni lat kształcenie kobiet zmieniało się wraz z transformacjami ustrojowymi oraz społeczno-gospodarczymi. Bardzo długo mężczyźni przeważali wśród studiujących na wyższych uczelniach. Wyrównanie poziomów nastąpiło dopiero w latach 80. A od lat 90. systematycznie rośnie przewaga kobiet w niemal każdej kategorii wykształcenia.

Jak wyglądają statystyki?

Raport z badań ludności w wieku produkcyjnym realizowanych w 2010 r. w ramach projektu „Bilans Kapitału Ludzkiego” wskazuje, że struktura wykształcenia według płci wygląda następująco:

  • wykształcenie podstawowe / gimnazjalne – kobiety: 17,2%, mężczyźni: 20,1%;
  • wykształcenie zasadnicze zawodowe – kobiety: 22,3%, mężczyźni: 33,4%;
  • wykształcenie średnie– kobiety: 42,1%, mężczyźni: 34,2%;
  • wykształcenie wyższe – kobiety: 18,5%, mężczyźni: 12,3%.

Z analizy powyższych danych wynika, że mężczyźni częściej niż kobiety wybierają wykształcenie zasadnicze zawodowe lub poprzestają na podstawowym szczeblu edukacji. Natomiast więcej kobiet uzyskuje wykształcenie średnie i wyższe.
Według danych GUS systematycznie zwiększa się liczba kobiet studiujących. Jak bardzo? Odsetek kobiet wśród wszystkich studiujących w roku akademickim 2010/11 wyniósł 58,8%, w 1990/91 był równy 50,2%, natomiast w latach 2000/2001 i 2005/2006 odpowiednio 56,8 i 56,5.

Zobacz także: Czego warto uczyć się poza studiami?

Aby uzyskać pełny obraz należy przeanalizować również statystyki związane z podejmowaniem przez kobiety studiów podyplomowych i doktoranckich. Coraz większą popularnością cieszą się tego typu studia. GUS podaje, że liczba dokształcających się na studiach podyplomowych kobiet w roku akademickim 2009/10 stanowiła 68,1% wszystkich słuchaczy. Udział kobiet na studiach doktoranckich również jest przeważający, stanowi bowiem 52,4% ogółu studentów. Dla porównania warto nadmienić, ze w roku szkolnym 2005/06 doktorantki stanowiły 49,3% uczestników tej kategorii studiów.

Profil wykształcenia Polek

Porównując dane statystyczne dotyczące udziału kobiet i mężczyzn na poszczególnych kierunkach studiów, można dostrzec istotne różnice w profilu wykształcenia obu płci.
Najnowsze analizy BKL – Badanie Ludności 2010 wykazują, że najczęściej kończone kierunki według płci to:

  • ekonomiczne i administracyjne – kobiety: 32%; ekon. i administracyjne – mężczyźni: 28%;
  • pedagogiczne – kobiety: 22%; inżynieryjno-techniczne – mężczyźni: 16%;
  • humanistyczne – kobiety: 11%, informatyczne – mężczyźni: 8%;
  • medyczne – kobiety: 8%; pedagogiczne – mężczyźni: 8%;
  • społeczne – kobiety: 7%, humanistyczne – mężczyźni: 7%;
  • biologiczne – kobiety: 3%, społeczne – mężczyźni: 7%;
  • prawne – kobiety: 3%, architektura i budownictwo – mężczyźni: 5%;
  • usługi dla ludności – kobiety: 3%; produkcja i przetwórstwo: 4%;
  • matematyczne i statystyczne – kobiety: 3%, prawne – mężczyźni: 4%;
  • rolnicze, leśne i rybactwo – kobiety 3%, medyczne – mężczyźni 4%.

Kierunki z grupy ekonomiczno-administracyjnej cieszyły się największą popularnością wśród obu płci. Dalej już preferencje kobiet i mężczyzn znacznie się różniły. Wśród mężczyzn na drugim i trzecim miejscu znalazły się kierunki należące do grupy inżynieryjno-technicznej i informatycznej. Natomiast kobiety wybierały, jak od wielu lat, szczególnie często kierunki pedagogiczne i humanistyczne. W porównaniu z poprzednimi latami wzrósł przyrost procentowy udziału kobiet na kierunkach grupy ekonomiczno-administracyjnej oraz usług dla ludności. Należy zauważyć, że na kierunkach z grupy medycznej kobiet jest dwukrotnie więcej niż mężczyzn. Ten stan nie zmienia się od lat. Ostatnio w środowisku medycznym pojawiły się głosy o wprowadzeniu parytetu na uczelnie o tym profilu.

Idą zmiany

Dane GUS wskazują, że w roku akademickim 2009/10 kobiety najrzadziej wybierały kierunki z grupy: informatycznych (10,0%), usług transportowych (14,9%), inżynieryjno-technicznych (19,2%) oraz ochrony i bezpieczeństwa (32,5%). Należy zauważyć, że pomimo niskiego procentowo udziału kobiet na kierunkach tradycyjnie uznawanych za męskie to ogólna tendencja na wydziałach o najmniejszej liczbie kobiet jest jednak rosnąca. Według badań przeprowadzonych przez Fundację Edukacyjną Perspektywy, w ciągu trzech ostatnich lat liczba studentek na polskich uczelniach technicznych wzrosła o 10 241. Ten wzrost świadczy o zmianach, jakie powoli dokonują się w preferencjach kobiet. Do zwiększenia liczby kobiet na kierunkach zmaskulinizowanych przyczyniły się kampanie „Dziewczyny na Politechniki” i „Dziewczyny do ścisłych”, promujące kierunki inżynieryjne, techniczne i ścisłe wśród młodych kobiet. Akcje podejmują walkę ze stereotypowymi podziałami na kobiece i męskie kierunki studiów.

Polecamy: Studiowanie za granicą

Kobiety w Polce z każdym rokiem dążą do coraz lepszego wykształcenia. Przemiany jakie zachodzą w edukacji są związane z rosnącą pozycją kobiet we współczesnym świecie. Wraz z burzeniem stereotypów dotyczących podziału ról społecznych przypisywanych kobietom i mężczyznom, zmienia się profil kształcenia kobiet. Coraz częściej decydują się na kierunki, które zapewnią im dobrze płatną pracę, prestiż i niezależność.

Redakcja poleca

REKLAMA