PESEL to skrócona nazwa Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności, który został uruchomiony w Polsce w roku 1979. Numer PESEL to unikalny, 11-cyfrowy numer, który identyfikuje osobę fizyczną. To zakodowana data urodzenia, liczba porządkowa, zakodowana płeć oraz cyfra kontrolna. Kodowanie daty urodzenia zostało utrudnione w przypadku osób urodzonych po roku 2000 - do numeru miesiąca jest od tamtej pory dodawana liczba 20.
Z czego składa się numer PESEL?
- Cyfry 1-6 to data urodzenia. Dla osób urodzonych w latach 1900-1999, jest ona nadawana naturalnie. Dla tych, którzy urodzili się po roku 2000, sprawa wygląda nieco inaczej. Do numeru miesiąca jest wtedy dodawana liczba 20. Z kolei do numeru miesiąca w dacie urodzenia tych osób, które urodziły się przed 1900, dodaje się 80. Jak to wygląda w praktyce? Ci, którzy urodzili się w styczniu 1899, mają w miesiącu urodzenia liczbę 81. Styczeń 1970 roku to 01, a styczeń 2010 to 21.
- Cyfry 7-10 to numer serii z oznaczeniem płci, przy czym płeć to cyfra 10 z kolei, a więc przedostatnia. Płeć żeńską oznaczają cyfry parzyste, a męską nieparzyste. Po zmianie płci jest nadawany zupełnie nowy numer PESEL.
- Cyfra 11 to tzw. cyfra kontrolna.
- Warto wiedzieć, że przy nadawaniu numeru PESEL mogą zdarzać się błędy. W samym 2012 w wyniku błędu urzędników, ten sam numer nadano różnym osobom aż w około 2 tys. przypadków.
Kto nadaje numer PESEL?
- Kierownik urzędu stanu cywilnego, który sporządza akt urodzenia.
- Urząd gminy właściwy ze względu na miejsce zameldowania pobytu stałego lub czasowego.
- Organ wydający polski dokument tożsamości.
Kiedy można zmienić numer PESEL?
Numer PESEL można zmienić tylko w 3 przypadkach.
- Kiedy nastąpiła zmiana płci.
- Kiedy dana osoba ma nowy akt urodzenia.
- Kiedy decyzja urzędu okazała się błędna i np. numer ulega powtórzeniu.
Co to jest PESEL2?
Istnieje również system PESEL2. To program rozwoju dostępu obywateli do usług publicznych i informacji przez internet. Jest to projekt przeprowadzony przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, mający na celu rozwój tzw. społeczeństwa informacyjnego. To przedsięwzięcie, którego celem jest budowa nowoczesnej e-administracji.