5 sposobów na wyższą emeryturę
1. Zamień emeryturę wcześniejszą na zwykłą
Jeśli jesteś na wcześniejszej emeryturze (nie ma znaczenia, kiedy na nią przeszłaś) i dorabiasz, możesz złożyć wniosek (druk Rp-1E) o przeliczenie do oddziału ZUS.Aby zamienić emeryturę wcześniejszą na zwykłą musisz:
- osiągnąć ustawowy wiek emerytalny,
- przez co najmniej 30 miesięcy dorabiać na wcześniejszej emeryturze.
Warto wiedzieć. To przeliczenie jest możliwe tylko dla osób urodzonych przed 1949 r. Natomiast osobom urodzonym po 1949 r. emerytura zostanie przeliczona na nowych zasadach – na podstawie zwaloryzowanego kapitału początkowego i zebranych składek na indywidualnym koncie od 1999 r. Do wniosku o przeliczenie należy dołączyć dokumenty, które poświadczą okresy zatrudnienia po nabyciu prawa do wcześniejszej emerytury.
Uwaga! Bez swojego wniosku, nie dostaniesz emerytury powszechnej.
2. Dorabiaj i przelicz
Jeśli pracujesz na "normalnej" emeryturze i odprowadzasz składki, możesz wystąpić do ZUS nie tylko z wnioskiem o doliczenie tych lat do stażu pracy, ale również o przeliczenie podstawy wymiaru świadczenia z uwzględnieniem nowych zarobków.Uwaga! Nie możesz domagać się przeliczenia częściej niż raz na kwartał.
Warto wiedzieć. Jeśli jesteś na normalnej emeryturze, możesz dorabiać bez ograniczeń.
3. Poszukaj dokumentów
Do kapitału początkowego mają prawo osoby, które pracowały przed 1999 r. Nie zawsze jednak przy wyliczaniu emerytury udało się zgromadzić wszystkie dokumenty, co wpłynęło na wysokość świadczenia. Może zatem warto ich teraz poszukać.Twoje świadczenie może zostać podwyższone, jeśli przedstawisz dokumenty:
- potwierdzające staż pracy (np. świadectwa pracy, zaświadczenie z uczelni, wpisy w legitymacji ubezpieczeniowej),
- dokumenty płacowe – tzw. druki Rp-7, kopie listy płac.
Dokumentów możesz szukać:
- W bazie ZUS. Posiada on specjalny informator z wykazem ponad 6 000 przekształconych lub zlikwidowanych przedsiębiorstw (na stronie www.zus.pl).
- W internetowej bazie o miejscach przechowywania dokumentacji osobistej i płacowej prowadzonej przez archiwum w Milanówku. Najlepiej wysłać wniosek faksem, listem lub e-mailem. Wzór wniosku znajdziesz na stronie www.apdop.gov.pl.
- Jeśli w ZUS nic nie znajdziesz, poszukaj w archiwum działającym przy urzędzie wojewódzkim, na którego terenie znajdowała się zlikwidowana firma, lub w archiwach resortowych, np. Archiwum Ministerstwa Gospodarki (dotyczy zlikwidowanych zakładów pracy z sektora przedsiębiorstw), plac Trzech Krzyży 3/5, 00-507 Warszawa, tel. 22 870 21 96, bip.mg.gov.pl, e-mail: archiwum@mg.gov.pl;
Uwaga! Świadek będzie musiał udowodnić, że z tobą pracował.
4. Przelicz "zerowe lata"
Jeśli przy wyliczaniu emerytury nie udowodniłaś wysokości uzyskiwanych zarobków, to te lata uwzględniono jako tzw. zerowe. Teraz możesz wystąpić do ZUS o przeliczenie i podwyżkę świadczenia. Obowiązujące od 2009 r. przepisy likwidują tzw. zerowe lata. Obecnie ZUS przy wyliczeniu emerytury zamiast zera musi uwzględnić przynajmniej minimalne wynagrodzenie obowiązujące w roku, za który nie ma informacji o zarobkach.Uwaga! To przeliczenie dotyczy osób, które były zatrudnione w pełnym wymiarze czasu pracy.
Warto wiedzieć. ZUS nie dokona przeliczenia automatycznie – musisz złożyć wniosek o przeliczenie podstawy wymiaru świadczeń.
5. Przelicz pomostówkę
Jeśli pobierasz emeryturę pomostową i pracujesz, to na twoim koncie w ZUS zbierają się składki. Wniosek o jej przeliczenie możesz złożyć nie wcześniej, niż po zakończeniu roku kalendarzowego, w którym przeszłaś na "pomostówkę". Jeżeli np. miało to miejsce w listopadzie 2014 r., o przeliczenie możesz wystąpić np. w marcu 2015 r. Gdy osiągniesz się wiek emerytalny, będziesz miała prawo do zwykłej emerytury. Musisz jednak złożyć o nią wniosek. Jeżeli tego nie zrobisz, ZUS przestanie wypłacać "pomostówkę", a nie zacznie emerytury.Uwaga! Mając emeryturę pomostową, nie możesz dorabiać w swoim dawnym zawodzie (w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze). Gdy pracujesz gdzie indziej – obowiązują limity jak przy emeryturze wcześniejszej.
