Oglądając różnego rodzaju filmy można niekiedy zauważyć jak ich bohaterowie zawierają małżeństwa na łonie natury, np. na plaży, nad jeziorem czy na leśnej polanie. Widząc tego typu sceny niektórzy sami chętnie wzięliby ślub w takich okolicznościach. Czy jest to możliwe? Jak wyglądają normy prawa kościelnego regulujące kwestię miejsca zawarcia małżeństwa?
W tym miejscu warto przytoczyć dyspozycję kan. 1118 § 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego. Mianowicie w przepisie tym prawodawca postanowił: „Małżeństwo pomiędzy katolikami lub między stroną katolicką i niekatolicką ochrzczoną, winno być zawierane w kościele parafialnym; w innym kościele lub kaplicy może być zawierane za zezwoleniem ordynariusza miejsca lub proboszcza”. Jednakże jest to reguła generalna, od której istnieją pewne odstępstwa.
Otóż ordynariusz miejsca (najczęściej biskup diecezjalny) może wydać zezwolenie na zawarcie małżeństwa w innym, odpowiednim miejscu (kan. 1118 § 2 KPK). Zwykle chodzi tu o przypadki, w których związek ma być zawarty w domu rodzinnym któregoś z narzeczonych. Jednakże są to bardzo rzadkie przypadki.
Warto jeszcze zwrócić uwagę na jeszcze jedną rzecz – co to znaczy, że dane miejsce jest odpowiednie? Otóż w nauce prawa kanonicznego przyjmuje się, że miejscem odpowiednim do zawarcia małżeństwa jest takie miejsce, w którym można wytworzyć religijną atmosferę. Ponadto zawarcie związku małżeńskiego w takim miejscu nie może wywoływać zdziwienia ani tym bardziej zgorszenia.
Prezentowane powyżej rozwiązania odnoszą się do małżeństw zawieranych w tzw. formie zwyczajnej. Polega ona na wyrażeniu zgody małżeńskiej w obecności duchownego (świadka kwalifikowanego) oraz dwóch świadków zwykłych. W tym miejscu warto również wspomnieć o formie nadzwyczajnej. Polega ona na zawarciu małżeństwa przy obecności jedynie dwóch świadków zwykłych, a więc bez duchownego. Takie rozwiązanie jest możliwe tylko wówczas, jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo śmierci lub gdy nie można odnieść się do miejscowego ordynariusza lub proboszcza w okresie jednego miesiąca (w Polsce w zasadzie nie zachodzą tego typu okoliczności). Zatem, zgodnie z powyższym, małżeństwo zawierane w formie nadzwyczajnej w przypadku niebezpieczeństwa śmierci może być celebrowane w innym miejscu niż kościół lub kaplica.
Zapewne każdemu narzeczonemu marzy się piękny i romantyczny ślub. Nic w tym dziwnego, bowiem jest to jeden z najpiękniejszych dni w życiu każdego człowieka. Planując wszystkie szczegóły tej niezwykłej uroczystości trzeba jednak pamiętać o miejscu zawarcia małżeństwa, które będzie spełniać wszelkie wymogi prawa kanonicznego. W przeciwnym razie zawarte małżeństwo będzie po prostu nieważne.
