Wpływ El Niño na suszę w Afryce - wywiad z profesorem Jackiem Piskozubem

Niedożywione dziecko z Afryce fot. Unicef
Wpływa na natężenie konfliktów zbrojnych i niedobór żywności. O wpływie zjawiska El Niño na życie Afrykańczyków opowiada profesor Instytutu Oceanografii
/ 05.12.2016 11:26
Niedożywione dziecko z Afryce fot. Unicef

Czym są zjawiska El Niño i La Niña?

Zjawiska El Niño i La Niña stanowią nieregularny cykl o długości 3-7 lat, obejmujący tropikalny Ocean Spokojny (Pacyfik). Jest to okresowe zaburzenie równowagi termicznej Ziemi, które wpływa na zmianę cyrkulacji mas powietrza.

Oba te zjawiska nazywamy łącznie cyklem ENSO (El Niño Southern Oscillation). Obejmuje on zarówno ocean, jak i atmosferę nad Pacyfikiem. ENSO jest w skali globalnej największym źródłem klimatycznych zmian międzyrocznych.

Sąd wzięła się nazwa El Niño?

Silne pasaty wiejące ze wschodu "odpychają" ciepłe wody powierzchniowe od wybrzeży tropikalnej Ameryki powodując wybijanie zimnych wód bogatych w substancje organiczne. Po paru miesiącach pasaty słabną, co powoduje zanik wód sprzyjających dużym połowom ryb przy wybrzeżach amerykańskich. Ten zanik, który ma miejsce w okolicach Bożego Narodzenia, rybacy peruwiańscy nazwali "Dzieciątkiem" (El Niño).

Marcelino, skrajnie niedożywiony chłopiec, potrzebuje twojej pomocy!

Zjawisko El Niño ma wpływ na klimat w regionie. Czy również na świecie?

Cykl ENSO ma duży wpływ klimatyczny na obszarze tropików wokół całego globu, a także wielu rejonów pozatropikalnych. Na kontynentach lata El Niño są średnio suchsze, a La Niña wilgotniejsze. Efekt widoczny jest nawet w temperaturach globalnych. Lata El Niño w ocieplającym się świecie są zwykle latami rekordowo ciepłymi, np. lata 1998 czy 2015. Wpływ cyklu ENSO wydaje się sięgać nawet Europy powodując u nas statystycznie nieco zimniejsze zimy w latach El Niño.

A w Afryce?

Lata El Niño to zwykle lata susz w Afryce Wschodniej. Z takimi suszami mamy obecnie do czynienia w tej części świata. Oczywiste jest, że susze związane z fazą El Niño będą gorszym problemem w rejonach subtropikalnych, w których przewiduje się ogólnie suchsze warunki w cieplejszym świecie. Do tych rejonów należy duża część Afryki. Dla obszarów takich jak Południowo-Wschodnia Afryka, gdzie oba te zjawiska nałożą się na siebie, może to być duży problem w najbliższych dekadach.

Czy potrafimy zapobiegać tym zjawiskom, czy możemy tylko łagodzić jego skutki?

Na samo zjawisko nie mamy żadnego wpływu i ze względu na jego skalę geograficzną oraz olbrzymie przepływy energii z nim związane, nie wydaje się abyśmy mogli mieć wpływ w najbliższej przyszłości. Oczywiście możliwe, a nawet pożądane jest lokalne łagodzenie skutków, w szczególności suszy.

Ponad milion afrykańskich dzieci umiera z głodu. Lekarz tłumaczy, jak strasznie taki głód boli...

Jak zjawisko El Niño wpływa na mieszkańców Afryki, gdzie są odczuwalne najbardziej?

Łagodzenie skutków suszy jest istotne dla stabilności politycznej Afryki. Statystyki pokazują, że susze związane z El Niño mają wpływ na konflikty zbrojne. W rejonach będących pod wpływem  międzyrocznych zmian związanych z ENSO konflikty zbrojne są częstsze w latach El Niño. W Afryce takim rejonem jest prawie cały kontynent na południe od Sahary.

Ponad milion dzieci w południowej i wschodniej Afryce cierpi z powodu niedożywienia i wymaga natychmiastowego leczenia. Grozi im śmierć z głodu. Dlatego UNICEF i Polki.pl rozpoczęły wspólną akcję „Polki dla UNICEF”, której celem jest zebranie środków na zakup żywności terapeutycznej i leków dla dzieci w Afryce. Apelujemy o wpłaty na specjalnej stronie akcji unicef.pl/polkidlaunicef

Trwa walka z czasem. Każdy dzień dla tych dzieci walką o życie. Tylko profesjonalna opieka i leczenie może być dla nich nadzieją na powrót do zdrowia i dalsze życie. Nie pozwól, aby niedożywienie odbierało maluszkom dzieciństwo.

 

Redakcja poleca

REKLAMA