We francuskich ogrodach był ulubioną rośliną, z której formowano obwódki ukwieconych rabat. Obecnie sadzi się bukszpanowe żywopłoty różnej wielkości i strzyże krzaczki, tworząc fantazyjne rzeźby. To roślina z bardzo dużym potencjałem.
Spis treści:
- Bukszpan: uprawa
- Żywopłot z bukszpanu
- Kiedy przycinać bukszpan?
- Czym przycinać bukszpan?
- Rozmnażanie bukszpanu
- Co posadzić obok bukszpanu?
Bukszpan: uprawa
W naszym kraju jest jednym z niewielu liściastych krzewów, który zimą wygląda równie atrakcyjnie, jak latem. Stąd jego polska nazwa: bukszpan wieczniezielony. Ma też inne zalety: uwielbia ostrza nożyc i bardzo łatwo się ukorzenia.
Nowe rośliny można wyhodować nawet z przystrzyżonych gałązek umieszczonych w ziemi. Dobrze rośnie w każdej glebie i jest dość odporny na mrozy. Jeśli ktoś nie chce się bawić w ukorzenianie, może kupić gotowe, podrośnięte już sadzonki.
Wczesną wiosną można sadzić egzemplarze z gołym korzeniem, natomiast latem lepiej kupić młode bukszpany w niewielkich doniczkach i wysadzić je do ogrodu lub balkonowego pojemnika wraz z całą bryłą korzeniową.
Żywopłot z bukszpanu
Wprawdzie bukszpanom mroźne zimy niestraszne, ale nie służą im nawroty chłodu po ociepleniu. Czasem wtedy usychają. Dlatego żywopłoty z tej rośliny najlepiej sprawdzają się w miejscach zacisznych, trochę ocienionych.
- Na wysoki, zielony płot nadaje się silnie rosnąca odmiana Arborescens.
- Na obwódki i niskie murki (15–50 cm) wybierzmy wolno rosnącą Sufruticosę.
Aby zielony mur był szczelniejszy, sadzimy rośliny w dwóch wymijających się rzędach w rozstawie 30 x 30 cm. Na obwódki wystarczy jeden rząd, rośliny sadzimy wtedy co 15–20 cm.
Pamiętaj, aby nie zestawiać ze sobą różnych odmian, bo wtedy żywopłot będzie się rozwijał nierównomiernie. Bukszpan, podobnie jak męska broda, ładnie się zagęszcza, gdy jest systematycznie strzyżony.
Jeśli chcesz mieć w ogrodzie dużą kulę z bukszpanu, posadź obok siebie trzy krzaczki. Gdy podrosną, często je strzyż.
fot. Kula z bukszpanu/Adobe Stock, maykal
Kiedy przycinać bukszpan?
Większość ogrodników zaleca strzyżenie dwa razy do roku. Jednak częstsze, a niezbyt radykalne zabiegi prowadzą do szybszego zagęszczenia się rośliny. Dlatego młode żywopłoty lub zielone rzeźby warto formować trzy razy w sezonie (w maju, na przełomie czerwca i lipca oraz w sierpniu).
Skracamy przyrosty o 1/3 długości. Starsze żywopłoty wystarczy ciąć raz w roku (na przełomie lipca i sierpnia), a jeżeli silnie rosną, to dwa razy w sezonie (w maju i latem).
Bukszpan jest wrażliwy na przymrozki, przycinajmy go więc dopiero, gdy minie ryzyko ich wystąpienia, czyli po 15 maja.
Czym przycinać bukszpan?
Ponieważ bukszpan ma miękkie pędy, można go przycinać popularnymi nożycami ręcznymi. Narzędzie to jest niezawodne tam, gdzie nie ma dostępu do prądu. Jeżeli żywopłot lub kula jest pokaźnych rozmiarów, pracę ułatwią nożyce elektryczne.
Niektóre modele są nawet wyposażone w wymienne ostrza, które można dopasować do wielkości formowanej powierzchni. Górna część ostrza ma grzbiet ułatwiający cięcie od sznurka (technika niezwykle przydatna przy cięciu na wysokość). Podczas strzyżenia ostrze nożyc prowadź zawsze pod rozpiętą linką - wspomniany grzbiet zabezpiecza przed przecięciem sznurka.
Do formowania bukszpanowych rzeźb potrzebne są narzędzia o krótkich ostrzach. Tradycyjnie używa się do tego celu nożyc przypominających ręczne nożyce do strzyżenia owiec. Skomplikowane kształty łatwo uzyskać przy użyciu akumulatorowych nożyc do trawy.
W centrach ogrodniczych jest ich bez liku. Tradycjonaliści zapewne zdecydują się na klasyczny sekator, ale bardziej nowocześni ogrodnicy powinni zwrócić uwagę na nożyce akumulatorowe. Sprawdzą się zwłaszcza w przypadku dużego żywopłotu. Przed kupnem sprawdź, czy dobrze leżą w dłoni i czy rączka ma miękkie elementy zapobiegające powstawaniu odcisków. Ostrze powinno być wykonane z hartowanej stali.
fot. Przycinanie bukszpanu/Adobe Stock, bildlove
Rozmnażanie bukszpanu krok po kroku
Po letnim cięciu zostaje zwykle duża sterta ścinków. Jeśli strzyżemy bukszpan pierwszy raz w sezonie, są one duże i ładnie rozkrzewione. Szkoda więc je wyrzucać. Z niektórych gałązek można zrobić sadzonki pędowe – ukorzenianie bukszpanu pozwala bardzo łatwo otrzymać z nich nowe rośliny.
Bukszpan można rozmnażać zarówno w pojemnikach, jak i w gruncie. Urośnie nawet na balkonie, pod warunkiem że miejsce będzie zaciszne i ocienione.
Jak rozmnażać bukszpan?
- Do zwykłej plastikowej kuwety lub specjalnej miniszklarenki wsyp ziemię uniwersalną do kwiatów i zwykły piasek w proporcji 1:1.
- Dokładnie wymieszaj podłoże, usuń z gałązek bukszpanu dolne listki i wciśnij je w ziemię (na 4 cm). Sadzonki powinny być lekko zdrewniałe.
- Podlej plantację, nałóż folię lub górę miniszklarenki. Co kilka dni wietrz roślinę i podlewaj regularnie.
Co posadzić obok bukszpanu?
Bukszpany tolerują towarzystwo zarówno roślin zielonych, jak i kwitnących. Ważne jednak, aby miały podobne wymagania co do stanowiska. Bukszpany lubią lekko zacienione miejsca, osłonięte przed wiatrem. Nie mają za to szczególnych wymagań co do rodzaju podłoża.
Idealnym towarzystwem dla bukszpanów będzie hortensja, róże, lawenda i kocimiętka. Dobrze będą się dogadywać także z ziołami i ostrokrzewem.
fot. Co posadzić obok bukszpanu/Adobe Stock, nadyarakoca
Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 08.03.2019.
Czytaj także:
Domowe sposoby na ćmę bukszpanową
Byliny zimujące w gruncie
Jak sadzić tuje?
