Dlaczego się boimy?

Kiedyś jakaś sytuacja, wywołująca silne poczucie zagrożenia, wyzwoli reakcję lękową - często mechanizmy obronne chronią świadomość przed odczuwaniem lęku. Może się także zdarzyć, że sytuacja wywołująca ogromne poczucie zagrożenia zostanie "wymazana" z pamięci.
/ 06.05.2009 10:15
Kiedyś jakaś sytuacja, wywołująca silne poczucie zagrożenia, wyzwoli reakcję lękową - często mechanizmy obronne chronią świadomość przed odczuwaniem lęku. Może się także zdarzyć, że sytuacja wywołująca ogromne poczucie zagrożenia zostanie "wymazana" z pamięci.

Świadomość broni się w ten sposób, ulega stłumieniu przeżycie lęku lub tylko sytuacja, która to przeżycie wywołała. Człowiek nie pamięta, co się stało. Po pewnym czasie, w podobnej czy skojarzonej z owym przeżyciem lęku sytuacji, może pojawić się strach. Lęk może dotyczyć przeżyć obecnych, ale także przeżyć dawnych, z przeszłości. Wówczas zdarza się, że żadne rozsądne tłumaczenia sobie absurdalności przeżywanego strachu - nie pomagają. Może ktoś w pełni zdawać sobie sprawę z irracjonalności odczuwanego lęku, a mimo to nie móc zapanować nad nim.
Niekiedy można dotrzeć do przyczyny takiej reakcji lękowej, często jest to jednak trudne. W czasie stanu głębokiego relaksu - stosując metodę wolnych skojarzeń, albo cofając się myślami w lata dzieciństwa, a także szukając informacji u członków rodziny o tym, co wydarzyło się w okresie wczesnego dzieciństwa, a czego nie pamiętamy - można dotrzeć do takiego zatartego w pamięci momentu.

Dlaczego się boimy?

Jeżeli nawet nie przypomnimy sobie sytuacji urazowej, to można reakcję lękową (wyzwalającą się niezależnie od naszej woli i kontroli) osłabić przez wywołanie uczucia przeciwnego do uczucia lęku - poczucia bezpieczeństwa. Jeżeli w chwili pojawienia się lęku jest przy nas ktoś bliski, do kogo mamy zaufanie i przy kim czujemy się bezpieczni, lęk słabnie. Np. osoba odczuwająca lęk (fobię) przed wyjściem na ulicę, może wyleczyć się z tego lęku, jeżeli będzie wychodzić stopniowo na coraz dłuższe spacery w towarzystwie osoby, przy której czuje się bezpieczna. Lęk zmniejsza się również, jeżeli nie skupiamy na nim uwagi, nie koncentrujemy się na intensywnym przeżywaniu go. Musimy potraktować go jak myśli i obrazy, które błądzą gdzieś po naszej głowie, ale tak naprawdę nie należą do nas.

Stłumiony lęk może ujawnić się także w formie symbolicznej. Występuje wówczas w sytuacjach, które są tylko symbolem prawdziwej sytuacji wywołującej lęk. Takich sytuacji może być całe mnóstwo. W zależności od charakteru takiej sytuacji lęk przybiera postać różnych fobii, np. klaustrofobii (lęk przed zamkniętą przestrzenią), agorafobii (lęk przed otwartą przestrzenią) itd. Lęk przed przebywaniem w zamkniętych pomieszczeniach, np. w windzie, jest najczęściej przeniesieniem lęku, jakiego ktoś doznał na skutek osaczenia, zaś lęk na widok ostrych narzędzi może być lękiem przed własnymi tendencjami agresywnymi. Uświadomienie sobie, jaki mechanizm doprowadził do powstania fobii, może z czasem ją osłabić. Lęk może też ulec generalizacji (uogólnieniu). Przeżyty w danej sytuacji, może wystąpić w sytuacji podobnej.

Trudną do opanowania reakcję lekową, silny strach, można także spróbować opanować od strony somatycznej. Polega to na wykonaniu następującego ćwiczenia:
  • wprowadzamy się w stan relaksu (siedząc lub leżąc), rozluźniamy mięśnie, oddychamy spokojnie i miarowo, a równocześnie wyobrażamy sobie sytuację, której się boimy - starając się nie wychodzić ze stanu relaksu. Następuje wówczas zerwanie więzi między daną sytuacją a stanem lęku.
Natomiast unikanie sytuacji wywołującej lęk nie jest metodą skuteczną. Strach wcale wówczas nie słabnie, a postawa nastawiona na unikanie danej sytuacji utrudnia życie. Nie przynoszą również spodziewanych efektów próby opanowania lęku "na siłę".
Podsumowując nasze rozważania, jedyna droga stopniowego osłabiania lęku to - uświadomienie sobie mechanizmu powstawania lęku i przypomnienie sobie sytuacji urazowej, rozbicie skojarzenia między lękiem a sytuacją wywołującą go i oswajanie się z tą sytuacją w warunkach gwarantujących bezpieczeństwo. W większości przypadków nie jesteśmy w stanie dokonać tego wszystkiego sami, bez pomocy psychoterapeuty.

Lidia Irla, psycholog
źródło: MWmedia

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

18-24 KWIETNIA
szaleństwo zakupów
Wybrane marki nawet do -40%
Wybrane marki nawet do -40%
Twoje ulubione produkty w wyją... więcej»
Zobacz
+
Wybrane marki nawet do -40%
Online

Twoje ulubione produkty w wyjątkowych cenach. Rabat do -40% na wybrany asortyment dostępny na cocolita.pl. Szczegóły na stronie.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Zobacz
-40% przy zakupach za min. 50 zł
-40% przy zakupach za min. 50 zł
Skorzystaj z kodu WIOSNA40 i o... więcej»
Kod rabatowy:WIOSNA40
Zobacz
+
-40% przy zakupach za min. 50 zł
Online

Skorzystaj z kodu WIOSNA40 i otrzymaj 40% zniżki na produkty nieprzecenione, oznaczone tym kodem na eveline.pl/skorzystaj-z-promocji przy zakupach za min. 50 zł. Oferta ważna tylko na eveline.pl w dniach 18-24.04.2024. Kody rabatowe nie łączą się. Szczegóły na stronie.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:WIOSNA40
Zobacz
Dodatkowe -20% na cały asortyment
Dodatkowe -20% na cały asortyment
Moda ORSAY oferuje każdej kobi... więcej»
Kod rabatowy:WIOSNA
Zobacz
+
Dodatkowe -20% na cały asortyment
Online
Stacjonarnie

Moda ORSAY oferuje każdej kobiecie możliwość poczucia się sobą niezależnie od sytuacji, nastroju czy rozmiaru ubrania. Skorzystaj z dodatkowej 20% zniżki na wszystko w sklepach stacjonarnych i na orsay.pl. Zniżka nie dotyczy bonów podarunkowych. Szczegóły u sprzedawcy i na stronie.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:WIOSNA
Zobacz
-20% na całą kolekcję Doctor Nap
-20% na całą kolekcję Doctor Nap
Rabat dotyczy całej kolekcji d... więcej»
Zobacz
+
-20% na całą kolekcję Doctor Nap
Online

Rabat dotyczy całej kolekcji dostępnej na www.doctornap.com i łączy się z innymi promocjami. Szczegóły na stronie www.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Zobacz
-20% na produkty marki
-20% na produkty marki
Rabat 20% na produkty marki Ri... więcej»
Kod rabatowy:Szalenstwo24
Zobacz
+
-20% na produkty marki
Online
Stacjonarnie

Rabat 20% na produkty marki Rituals przy zakupach za min. 100 zł. Kod promocyjny obowiązuje w sklepach Rituals, aplikacji oraz na naszej stronie internetowej rituals.com. Z rabatu wyłączone są inne promocje, edycje limitowane oraz kalendarze adwentowe. Szczegóły u Partnera.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:Szalenstwo24
Zobacz
20% rabatu na kosmetyki Clarena
20% rabatu na kosmetyki Clarena
Rabat na cały asortyment dostę... więcej»
Kod rabatowy:SZALONE20
Zobacz
+
20% rabatu na kosmetyki Clarena
Online
Stacjonarnie

Rabat na cały asortyment dostępny w sklepach stacjonarnych i na e-clarena.eu. Promocja obowiązuje dla zamówień powyżej 100zł oraz obejmuje produkty nieprzecenione. Szczegóły u sprzedawcy i na stronie.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:SZALONE20
Zobacz
REKLAMA