Dieta przeciwgrzybicza ma na celu ograniczanie przerostu i rozwoju grzybów typu Candida w organizmie. Odpowiedni jadłospis przeciwgrzybiczy mocno pomaga w walce z kandydozą. Poznaj najważniejsze zasady diety przy podejrzeniu grzybicy organizmu.
Spis treści:
- Dieta przeciwgrzybicza - kiedy i dla kogo?
- Po co stosować dietę przeciwgrzybiczą?
- Zasady diety przeciwgrzybiczej
- Co jeść na diecie przeciwgrzybiczej?
- Dieta przeciwgrzybicza - jadłospis i przepisy
- Efekty diety przeciwgrzybiczej - kiedy nadejdą?
Dieta przeciwgrzybicza - kiedy i dla kogo?
Dieta przeciwgrzybicza wspiera leczenie kandydozy organizmu, choroby spowodowanej przerostem grzyba Candida albicans w organizmie. Candida występuje naturalnie w ludzkim ciele i to fizjologiczny stan. Problem pojawia się wtedy, gdy jest jej w przewodzie pokarmowym zbyt dużo.
Najczęściej grzybica układu pokarmowego rozwija się przy stanach obniżonej odporności. Sprzyjają temu przewlekłe choroby, przepracowanie, anemia, długotrwale stosowana antybiotykoterapia. To najczęstsze powody kandydozy, które mogą prowadzić do ujawnienia się szeregu objawów grzybicy. Niektóre z nich są bardzo charakterystyczne (np. specyficzny nalot na języku), a inne ciężkie do zaobserwowania i powiązania z kandydozą (np. przemęczenie).
Dieta przeciwgrzybicza jest bardzo ważnym wsparciem w leczeniu kandydozy. Zanim ją rozpoczniesz upewnij się jednak, że faktycznie to przerost Candida jest twoim problemem. Po uzyskaniu potwierdzenia, połącz dietę przeciwgrzybiczą z zaleconą farmakoterapią.
Musisz wiedzieć, że dieta przeciwgrzybicza nie jest uznaną jednoznacznie przez naukowców metodą leczenia kandydozy. Istnieje kilka wersji diety przeciwgrzybiczej. Opisałyśmy najpopularniejszą wersję diety przeciwgrzybiczej, która polega na wykluczeniu:
- cukru,
- glutenu,
- alkoholu,
- niektórych produktów mlecznych.
Po co stosować dietę przeciwgrzybiczą?
Celem stosowania diety przeciwgrzybiczej jest przede wszystkim ograniczenie dolegliwości i objawów kandydozy, a także poprawa kondycji mikroflory jelitowej. Dieta na kandydozę działa więc na dwa sposoby:
- wprowadza niekorzystne dla drożdżaków Candida środowisko życia,
- poprawia warunki wzrostu dla zdrowych, fizjologicznych bakterii jelitowych.
Zasady diety przeciwgrzybiczej
Zasady najpopularniejszej diety przeciwgrzybiczej opierają się przede wszystkim na wykluczeniu cukru, alkoholu i glutenu.
Największe znaczenie (to potwierdzone naukowo) ma właśnie wykluczenie cukru i jego przetworów. Grzyby Candida rosną w słodkim środowisku i wykorzystują cukry proste jako pożywkę. W diecie przeciwgrzybiczej przeciwwskazane są też:
- miód,
- wszystkie wyroby alkoholowe, w szczególności piwo i słodzone alkohole,
- sery,
- suszone owoce,
- pieczywo drożdżowe,
- mleko i przetwory mleczne z laktozą.
Węglowodany i cukier w diecie przeciwgrzybiczej
Najważniejszą zasadą i zaleceniem w diecie przeciwgrzybiczej jest unikanie cukru i wszelkich wyrobów cukierniczych. Dieta niskowęglowodanowa faktycznie poprawia stan osób z grzybicą układ pokarmowego. Koniecznie unikaj wszelkich słodkich pokarmów, nawet miodu, który wydaje się zdrowy.
Nie warto jednak rezygnować ze wszystkich źródeł węglowodanów. To paliwo dla organizmu i cenne źródło błonnika: pożywienia dla fizjologicznej flory jelitowej. Odbudowa i utrzymanie flory jelitowej w odpowiedniej kondycji to jeden z ważniejszych celów diety przeciwgrzybiczej.
Stosując dietę przeciwgrzybiczą musisz unikać zatem przede wszystkim źródeł węglowodanów prostych:
- cukru,
- słodyczy,
- ciastek,
- pieczywa cukierniczego,
- słodkich sosów,
- miodu,
- soków,
- napojów.
W czasie stosowania diety przeciwgrzybiczej unikaj też wyrobów z białej, pszennej i oczyszczonej mąki. Przy wyborze produktów węglowodanowych możesz kierować się Indeksem Glikemicznym. Wybieraj raczej produkty o niskim i średnim IG. Nie są wskazane:
- pierogi,
- kluski,
- kopytka,
- jasny makaron,
- białe pieczywo.
Włączaj do diety jednak źródła nieoczyszczonych węglowodanów:
- płatki owsiane,
- płatki zbożowe,
- ciemny ryż,
- razowe pieczywo,
- razowy makaron,
- wszelkie kasze.
Owoce w diecie przeciwgrzybiczej
Niektóre owoce to także znaczące źródło prostych węglowodanów w diecie. Na czas stosowania diety przeciwgrzybiczej, unikaj owoców o wysokiej zawartości cukru (melonów, winogron, ananasa, mango). Traktuj owoce jako dodatek do posiłku.
Niektóre źródła polecają też unikanie cytrusów w diecie przeciwgrzybiczej z uwagi na wysoką zawartość kwasów owocowych.
Gluten w diecie przeciwgrzybiczej
Klasyczna wersja diety przeciwgrzybiczej zakazuje spożywania glutenu. To więc dieta bezglutenowa. Zwolennicy tego zakazu twierdzą, że gluten szkodzi jelitom każdej osoby. Wszelkie dowody naukowe jednak temu zaprzeczają. Gluten faktycznie uszkadza jelita, ale tylko osób chorujących na celiakię (nietolerancję glutenu). Niektóre z objawów kandydozy i celiakii mogą być podobne, zwróć więc na to uwagę.
Choć klasyczna wersja diety przeciwgrzybiczej zakłada wykluczenie glutenu, nie polecamy tego. Stosowanie diety bezglutenowej bez powodu może prowadzić do niedoborów, a to przy organizmie obciążonym kandydozą jeszcze większe zagrożenie zdrowotne.
Mleko i przetwory mleczne w diecie przeciwgrzybiczej
Dieta przeciwgrzybicza ma specyficzne nastawienie do produktów mlecznych. Pozwala na włączenie fermentowanych produktów mlecznych takich jak kefir, jogurt, maślanka z uwagi na bakterie probiotyczne. Na diecie przeciwgrzybiczej powinno się unikać innego nabiału, w szczególności mleka i przetworów z laktozą.
Zakaz mleka ma związek właśnie z obecnością cukru mlecznego - laktozy. To cukier prosty, który także może stanowić pożywkę dla Candida.
Alergeny a dieta przeciwgrzybicza
Dieta przeciwgrzybicza musi spełniać zasady diety przeciwzapalnej. Powinno się więc unikać wszelkiego rodzaju drażniącego pokarmu. Pamiętaj, że nie u każdego znaczy to to samo. Jeśli masz potwierdzone alergie pokarmowe, faktycznie wystrzegaj się danych produktów żywnościowych. Najczęstsze alergeny w żywności to:
- nabiał,
- jaja,
- czekolada,
- różnorodne owoce,
- orzechy,
- skorupiaki.
Dieta przeciwgrzybicza a kawa
Przy stosowaniu diety przeciwgrzybiczej poleca się też unikanie kofeiny. Ten zakaz ma pomóc w budowaniu zdrowych nawyków żywieniowych na przyszłość.
Z obiektywnego punktu widzenia nie ma jednak konkretnego powodu, dla którego kawa miałaby szkodzić przy diecie przeciwgrzybiczej. Jeśli nie dodajesz do niej cukru lub mleka i zachowujesz umiar, nie musisz z niej rezygnować. Kawa ma wbrew pozorom wiele właściwości prozdrowotnych.
Co jeść na diecie przeciwgrzybiczej?
Komponuj jadłospis w diecie przeciwgrzybiczej przede wszystkim wykluczając cukry proste i ich źródła. Wybieraj odżywcze produkty i w żadnym wypadku nie stosuj diety przeciwgrzybiczej jako diety redukcyjnej. Dieta w kandydozie powinna mocno odżywiać nadwyrężony organizm.
Zadbaj o to, by znalazło się w niej dużo gęstych odżywczo warzyw i owoców o niskiej zawartości cukru. Postaw na sezonowe produkty. W każdym posiłku umieść też źródło białka. Mogą być to chude mięsa, drób, ryby, skorupiaki lub rośliny strączkowe.
Upewnij się, że w twoim jadłospisie często pojawia się siemię lniane. To produkt o udowodnionych właściwościach przeciwgrzybiczych. Najskuteczniejsze jest świeżo mielone siemię lniane.
Poniżej przedstawiamy listę produktów polecanych do spożycia w najbardziej popularnej wersji diety przeciwgrzybiczej wg. książki „Grzyby Candida – przyczyna większości chorób” autorstwa A. Boroch (Wydawnictwo Astropsychologii, 2014).
Mięso na diecie przeciwgrzybiczej
W miarę możliwości wybieraj mięso niezawierające antybiotyków ani hormonów. Kupuj je w sprawdzonym źródle. Polecana ilość to 50–110 gramów dziennie lub przynajmniej 3 razy w tygodniu.
- Wołowina, mięso z bizona, jagnięcina (od zwierząt karmionych trawą; nie więcej niż 80–110 gramów raz w tygodniu; spożywaj krwiste lub średnio krwiste, z zielonymi warzywami),
- Mięso z kurczaka,
- Mięso z indyka,
- Mięso z kaczki,
- Jaja (w miarę możliwości organiczne lub od ptaków z wolnego wybiegu),
- Ryby.
Zboża (tylko produkty pełnoziarniste i nierafinowane) na diecie przeciwgrzybiczej
- Amarantus,
- Pieczywo (bezdrożdżowe, bezmleczne oraz bez dodatku cukru),
- Ryż brązowy (krótko- lub długoziarnisty lub brązowy ryż basmati),
- Ciasteczka i krakersy z brązowego ryżu,
- Kasza gryczana/gryka,
- Proso/kasza jaglana,
- Owies/płatki owsiane (bezglutenowe*, dopiero po upływie dwóch miesięcy od rozpoczęcia programu),
- Makaron (tylko z brązowego ryżu, gryczany lub z quinoa),
- Quinoa,
- Sorgo,
- Tapioka,
- Teff,
- Dziki ryż.
Warzywa w diecie przeciwgrzybiczej
- Wszystkie (oprócz kukurydzy, grzybów, groszku i ziemniaków)
- Słodkie ziemniaki, pochrzyn i dynię ogranicz do 3 porcji w tygodniu.
Ponieważ warzywa z rodziny psiankowatych (bakłażan, pomidory, papryka) mają właściwości prozapalne, ogranicz ich spożycie przez pierwsze 3 miesiące lub całkowicie wyeliminuj je z diety, zwłaszcza jeśli po ich zjedzeniu odczuwasz nasilenie objawów. Po upływie 3 miesięcy możesz włączyć je z powrotem do diety, jeśli chcesz (w niewielkich ilościach).
Orzechy i nasiona w diecie przeciwgrzybiczej
Najlepiej spożywaj je surowe, bez prażenia.
- Migdały,
- Orzechy brazylijskie,
- Kasztany jadalne,
- Nasiona chia,
- Siemię lniane,
- Orzechy laskowe,
- Nasiona konopi,
- Orzechy makadamia,
- Masło orzechowe (tylko z surowych lub prażonych migdałów lub orzechów makadamia),
- Orzechy pekan,
- Orzechy piniowe,
- Nasiona dyni oraz masło z nasion dyni,
- Nasiona sezamu (również naturalne masło tahini),
- Nasiona słonecznika oraz masło z nasion słonecznika,
- Orzechy włoskie.
Ogranicz spożycie orzechów i nasion do jednej małej garści naraz i dokładnie je przeżuwaj.
Oleje (tylko tłoczone na zimno) w diecie przeciwgrzybiczej
Stosowane do gotowania i smażenia lub na zimno:
- Olej migdałowy,
- Olej awokado,
- Olej kokosowy,
- Olej z pestek winogron,
- Oliwa z oliwek (tylko w niskiej temperaturze),
- Olej sezamowy,
- Olej szafranowy,
- Olej słonecznikowy.
Tylko na zimno:
- Olej lniany,
- Olej konopny,
- Olej pistacjowy,
- Olej z orzecha włoskiego.
Produkty mleczne dozwolone na diecie przeciwgrzybiczej
- Masło (w niewielkich ilościach, niesolone, najlepiej organiczne lub pochodzące od krów karmionych trawą),
- Masło klarowane (inaczej: ghee, organiczne),
- Ser kozi (z surowego mleka koziego; w niewielkich ilościach, po upływie 3 miesięcy od rozpoczęcia programu),
- Ser owczy (z surowego mleka owczego; w niewielkich ilościach, po upływie 3 miesięcy od rozpoczęcia programu)
Owoce (organiczne; owoce suszone i soki owocowe nie są dozwolone) na diecie przeciwgrzybiczej
- Jabłka (przez pierwsze 3 miesiące możesz spożywać tylko kwaśne zielone jabłka)
- Awokado
- Jagody (wyrzuć, jeśli dostrzeżesz jakiekolwiek oznaki pleśni)
- Jeżyny (wyrzuć, jeśli dostrzeżesz jakiekolwiek oznaki pleśni)
- Miąższ kokosowy i/lub niesłodzone mleko kokosowe
- Grejpfruty
- Cytryny, limonki
- Oliwki (bez octu i konserwantów)
- Maliny (wyrzuć, jeśli dostrzeżesz jakiekolwiek oznaki pleśni)
- Truskawki (wyrzuć, jeśli dostrzeżesz jakiekolwiek oznaki pleśni)
Ogranicz spożycie owoców do 1 porcji dziennie, wielkości średniego jabłka lub do małej garści owoców jagodowych.
Wyjątkiem jest awokado i sok z cytryny lub limonki, które możesz spożywać dodatkowo, oprócz codziennej porcji owoców.
Dodatki do potraw na diecie przeciwgrzybiczej
- Ocet jabłkowy (tylko naturalny, niefiltrowany – przechowuj w lodówce);
- Sos z ogórków kiszonych (ang. dill relish; bez octu; Bubbies);
- Musztarda w proszku (lub niewielkie ilości musztardy z octem jabłkowym);
- Świeżo przyprawy ziołowe (bazylia, natka pietruszki itd.);
- Płatki z wodorostów (Bragg Organic Sea Kelp Delight Seasoning);
- Majonez;
- Pieprz;
- Ocet ryżowy (bez przypraw i słodzików – przechowuj w lodówce);
- Sól morska;
- Przyprawy (bez cukru, glutaminianu sodu lub innych dodatków); używaj często imbiru i kurkumy (mają właściwości przeciwzapalne).
Napoje w diecie przeciwgrzybiczej
- Herbaty ziołowe (czerwona koniczyna, mięta, herbata zielona itp.),
- Niesłodzone mleko migdałowe, kokosowe i konopne,
- Niesłodzona woda mineralna (Gerolsteiner),
- Woda (filtrowana, oczyszczona lub destylowana).
Słodziki na diecie przeciwgrzybiczej
- Korzeń cykorii podróżnik,
- Lo han (luo han),
- Stewia,
- Ksylitol (w niewielkich ilościach).
Dozwolone dodatki na diecie przeciwgrzybiczej
- Kakao w proszku (naturalne, niesłodzone; w niewielkich ilościach),
- Szarańczyn strąkowy (inaczej karob; tylko niesłodzony i w niewielkich ilościach),
- Masło kokosowe (organiczne),
- Ogórki konserwowe (bez octu),
- Gumy do żucia/pastylki miętowe (słodzone lo han, stewią lub ksylitolem),
- Salsa (bez cukru i octu, za wyjątkiem octu jabłkowego),
- Kapusta kiszona (tylko bez octu).
Dieta przeciwgrzybicza - jadłospis i przepisy
Poniżej przedstawiamy jadłospis diety przeciwgrzybiczej zgodny z zasadami popularnej wersji diety na kandydozę, wykluczającej cukier i wysokolaktozowy nabiał.
fot. Adobe Stock, ricka_kinamoto
Śniadanie diety przeciwgrzybiczej - jajecznica z pomidorami i chlebem
Składniki:
- 3 jajka,
- łyżka oliwy,
- papryka,
- pomidor,
- pieprz,
- 2 kromki chleba żytniego razowego,
- pół awokado.
Sposób przygotowania:
- Przygotuj jajecznicę na oliwie z oliwek z dodatkiem pomidora.
- Dopraw jajecznicę pieprzem.
- Zjedz jajecznicę z chlebem i surową papryką.
II śniadanie diety przeciwgrzybiczej - sałatka z indykiem
Składniki:
- grillowana pierś z indyka,
- 3 garście sałaty,
- pół awokado,
- łyżka siemienia lnianego.
Sposób przygotowania:
- Wyłóż pierś z indyka na sałatce. Dodaj obrane awokado i sałatę.
- Posyp sałatkę mielonym siemieniem lnianym.
Obiad w diecie przeciwgrzybiczej - Kasza gryczana z łososiem i warzywami na parze
Składniki:
- 70 g kaszy gryczanej,
- 250 g mrożonych warzyw,
- łyżeczka oliwy z oliwek,
- 100 g łososia.
Sposób przygotowania:
- Ugotuj kaszę.
- Ugotuj warzywa i łososia na parze. Dopraw je ulubionymi przyprawami.
- Polej kaszę oliwą. Podawaj z warzywami i łososiem.
Kolacja diety przeciwgrzybiczej - rozgrzewająca zupa z soczewicą i dynia
Składniki:
- 100 g dyni,
- łyżeczka przyprawy curry,
- 50 g soczewicy,
- szklanka passaty pomidorowej,
- garść pestek dyni.
Sposób przygotowania:
- Uduś dynię z przyprawą curry.
- Dodaj soczewicę, zalej szklanką wody i passatą. Gotuj do zmięknięcia soczewicy.
- Podawaj zupę z pestkami dyni.
Efekty diety przeciwgrzybiczej - kiedy nadejdą?
Propagatorzy diety przeciwgrzybiczej twierdzą, że w przypadku łagodnego przerostu Candida albicans, zauważysz poprawę samopoczucia zaledwie po 30 dniach, a po 90 dniach poczujesz się naprawdę dobrze.
Jeśli cierpisz na chorobę autoimmunologiczną, prawdopodobnie będziesz musiała przyjmować preparat przeciwgrzybiczy przez okres od sześciu miesięcy do dwóch lat, a także stosować odpowiednią dietę.
Pamiętaj, że zagłodzenie drożdżaków i grzybów wymaga zarówno zażywania preparatu przeciwgrzybiczego, jak i stosowania diety przeciwgrzybiczej przez odpowiednio długi czas. W przeciwnym wypadku nie uzyskasz pożądanych efektów.
Źródła:
Czytaj także:
Jak przestać jeść słodycze? Sprawdzone porady i jadłospis na cukrowy odwyk
Fleksitarianizm, czyli elastyczna dieta wegetariańska. Zasady, zalety i wpływ na zdrowie
Dietetyczne śniadania - proste przepisy i pomysły na szybkie fit śniadanie