Właściwości spiruliny wydają się imponujące. Ile z nich tak naprawdę zostało potwierdzonych?

fot. Adobe Stock, Diana Vyshniakova

Każdy, kto interesował się właściwościami spiruliny spotkał się z dość długą listą przypisywanych jej działań. Jednak w dużej części są to ciągle jeszcze domysły lub działania zakładane zdecydowanie na wyrost. Choć spirulina jest dostępna jako suplement od wielu lat, ciągle nie znamy jej dokładnego wpływu na organizm. I choć raczej nie szkodzi, to nie zawsze można liczyć na to, że zadziała zgodnie z naszymi intencjami.

Spirulina to handlowa nazwa dla cyjanobakterii (inna nazwa to sinice) z rodzaju Arthrospira. Do produkcji suplementów najczęściej wykorzystywane są gatunki Arthrospira platensis oraz Arthrospira maxima. Jeszcze do niedawna bakterie te były zaliczane do glonów (alg). Spirulinę od tysięcy lat spożywa się w Azji. W okresach głodu stanowiła ona cenne uzupełnienie diety. Obecnie na skalę masową produkuje się ją w specjalnie zaprojektowanych zbiornikach. Sprzedawana jest w formie suplementów diety.

Spis treści:

1. Spirulina: właściwości lecznicze
2. Właściwości spiruliny potwierdzone lub wykluczone naukowo
3. Właściwości odżywcze spiruliny
4. Która spirulina jest najlepsza
5. Dla kogo spirulina
6. Cena i dawkowanie spiruliny

Spirulina: właściwości lecznicze

Uważa się, że regularne spożywanie spiruliny:

• zmniejsza stężenie cukru we krwi,
• obniża poziom „złego” cholesterolu LDL i trójglicerydów,
• podnosi poziom „dobrego” cholesterolu HDL,
• zmniejsza rozkurczowe ciśnienie krwi,
• działa przeciwbakteryjnie i przeciwwirusowo,
• detoksykuje organizm,
• wspomaga regenerację wątroby,
• działa przeciwnowotworowo,
• wspomaga leczenie trądziku,
• spowalnia starzenie się skóry.

Są trzy rodzaje spiruliny. Każdej przypisuje się nieco inne właściwości. Należy jednak pamiętać, że zwykle są one dodawane do opisu suplementu na wyrost.

Spirulina hawajska – właściwości

Jest jedną z najpopularniejszych rodzajów spiruliny. Zawiera 18 aminokwasów z pełnowartościowym białkiem, a także witaminami z grupy B i Beta karoten. Jej stosowanie ma wspomagać pracę wątroby, obniżać poziom złego cholesterolu i wspomagać leczenie trądziku młodzieńczego.

Spirulina niebieska – właściwości

Niebieski kolor spiruliny Blue Majik pochodzi od fikocyjaniny, która jest silnym antyoksydantem. Stosowanie spiruliny niebieskiej  ma obniżać ryzyko choroby nowotworowej, wspomagać regenerację mięśni, działać przeciwzapalne, obniżać poziom złego cholesterolu, regulować ciśnienie krwi. Z kolei obecność w niebieskiej spirulinie witamin z grupy A oraz B produkt ten spowalnia procesy starzenia się skóry.

Spirulina zielona – właściwości

Chlorofil nadaje jej zielony kolor. Zawiera też kwas linolowy. Chlorofil stymuluje wytwarzanie czerwonych krwinek, więc produkt ten może wspomagać leczenie anemii. Zażywanie spiruliny zielonej ma stabilizować ciśnienie krwi, wspomagać pracę serca, poprawiać regenerację suchej i popękanej skóry, a barwniki roślinne (w tym chlorofil oraz fikocyjanina) chronić skórę przed szkodliwym działaniem promieni UV.

fot. Właściwości spiruliny niebieskiej i zielonej/ Adobe Stock,  beataaldridge

Właściwości spiruliny potwierdzone lub wykluczone naukowo

Naukowo dotąd choćby wstępnie potwierdzono lub wykluczono następujące właściwości spiruliny:

• Fałsz: spirulina może pomagać w walce z chronicznym z męczeniem, gdyż dostarcza komórkom energii z polisacharydów i kwasów GLA, które są szybko wychwytywane przez ludzkie komórki. Niestety, badania tego nie potwierdziły.
• Prawda: spirulina poprzez działanie przeciwzapalne i zwiększające odporność może zmniejszać katar alergiczny.
• Prawda: może zmniejszać się namnażanie wirusów w ludzkich komórkach (badanie in vitro).
• Prawda: spirulina może obniżać poziom złego cholesterolu LDL, całkowitego cholesterolu oraz podnosić poziom dobrego cholesterolu HDL.
• Prawda: spirulina wykazała zdolność do cofania leukoplakii, choroby, która może być pierwszym krokiem do nowotworów w jamie ustnej.
• Prawda: spirulina wykazuje działanie zwalczające wolne rodniki (badanie in vitro).

Ciągle jeszcze jest byt mało wyników badań nad spiruliną, aby jednoznacznie powiedzieć: tak, suplement ten wykazuje wszystkie przypisywane mu właściwości prozdrowotne. Niewątpliwie można jednak powiedzieć, że jest ona dość obiecującym uzupełnieniem diety.

Właściwości odżywcze spiruliny

Spirulina to bogate źródło białka, 100 g dostarcza aż 57,5 g tego składnika. Nie ma drugiego tak bogatego w proteiny produktu. Spirulina w 100 g zawiera 3 razy więcej wapnia niż mleko, prawie 4 razy więcej białka niż tofu, 23 razy więcej żelaza niż szpinak oraz 39 razy więcej beta-karotenu niż marchew. Jednak biorąc pod uwagę, że standardowo zaleca się spożycie spiruliny w ilości 5-10 g dziennie, to znacząca okazuje się tylko zawartość żelaza, miedzi oraz witamin B₁ i B₂.

Łyżeczka suszonej spiruliny (7 g) dostarcza:

• Wartość energetyczna: 20 kcal
• Tłuszcz: 0,5 g, w tym kwasy tłuszczowe nasycone: 0,2 g
• Węglowodany: 1,7 g, w tym cukru: 0,2 g
• Białko: 4 g
• Żelazo: 2 mg (11% DV*)
• Miedź: 0,4 mg (21% DV*)
• Witamina B₁: 0,2 mg (11% DV*)
• Witamina B₂: 0,3 mg (15% DV*)

Źródło: nutritiondata.self.com *DV - daily value pokazuje, ile składników odżywczych znajduje się w jednej porcji jedzenia. 5% lub mniej DV na porcję to niska zawartość, 20% i więcej to duża zawartość danego składnika.

Pamiętaj, że wbrew powtarzanym mitom spirulina nie jest dobrym źródłem witaminy B12. Witamina ta występuje tylko w produktach pochodzenia zwierzęcego, dlatego na diecie wegańskiej trzeba ją suplementować. W spirulinie witamina B₁₂ występuje w nieaktywnej formie.

fot. Właściwości suplementów ze spiruliną/ Adobe Stock, Cozine

Która spirulina jest najlepsza?

Najważniejsze w wyborze spiruliny jest jej pochodzenie. Najlepsza spirulina to ta, która ma certyfikat ekologiczny, który gwarantuje, że nie jest zanieczyszczona. Istotny jest również skład suplementu – najlepiej, gdy jest pozbawiony zbędnych czy nawet szkodliwych dodatków, takich jak sztuczne barwniki, przeciwzbrylacze, aromaty.

Ważna może być też postać suplementu ze spiruliną. Do wyboru są tabletki, kapsułki i proszek. Jeśli ktoś nie chce sobie zawracać głowy dodawaniem proszku ze spiruliny do koktajli czy potraw, dla niego lepsze będą tabletki lub kapsułki.

Dla kogo spirulina?

Najpopularniejszą formą suplementacji spiruliną są tabletki. Można ją kupić także w proszku, który z łatwością dodaje się np. do koktajlu czy zupy krem. Suplementacja jest polecana osobom:

• z objawami anemii,
•  wegetarianom,
• na diecie niskokalorycznej,
• w czasie nadmiernego stresu,
• palaczom.

Spirulina - cena i dawkowanie

Cena za opakowanie spiruliny zaczyna się od 15 zł, ale za dobrej jakości produkt możesz zapłacić nawet 150 zł. Warto zainwestować w suplement pochodzący ze Stanów Zjednoczonych. Spirulina z Chin (główny światowy producent) bywa zanieczyszczona toksynami uszkadzającymi wątrobę. Nie kupuj suplementów przez internet, stawiaj na produkty apteczne i zawsze sprawdzaj kraj pochodzenia. Najczęściej zalecane dawkowanie wynosi od 2-4 tabletek dziennie i od 5-10 g preparatu w proszku. Nie przekraczaj dawki sugerowanej przez producenta!

Przeciwwskazania do przyjmowania spiruliny

Suplementacji spiruliną nie powinny stosować przede wszystkim dzieci, kobiety w ciąży i karmiące piersią oraz osoby chore na fenyloketonurię. Spiruliny nie należy przyjmować także wtedy, gdy cierpisz na choroby z tzw. autoagresji (np. stwardnienie rozsiane czy reumatoidalne zapalenie stawów) oraz zaburzenia pracy tarczycy.

Źródło: Spirulina in Clinical Practice: Evidence-Based Human ApplicationsTreść artykułu została pierwotnie opublikowana 23.07.2013 przez Agatę Bernaciak.

Czytaj także:
Algi na odchudzanie – jak działają?
Glony wakame – wartość odżywcza, jak stosować
Chlorella – dlaczego warto jeść glony morskie?